Vandaag konden we persoonlijk deelnemen aan een van de feesten die overal te lande worden gehouden om de Bevrijding en haar 80-ste verjaardag te vieren. En om de geallieerde soldaten, het materieel en de bewonderenswaardige mensen van het Verzet in herinnering te brengen en te eren. Wat een mooie ervaring! Ik zal trachten over te brengen wat ik heb gezien, gehoord en genoten.De locatie was de Speelberg te Holsbeek/ Kortrijk-Dutsel bij Leuven en Diest, [tenminste vanuit vliegeniersperspectief!], in een organisatie van Huis Chartreuse. Op die plek moest in de oorlog op een dag een B-17 Flying Fortress – Vliegend Fort bommenwerper een noodlanding maken. De jeugd speelde later op het wrak, mensen vonden er lange tijd brokstukken en souvenirs.
De sfeer zat er goed in, zoals je op de foto’s kunt zien. Er was net een vrolijke dans-van-toen aan de gang wanneer wij toekwamen. De kostuums van de burgers- en verzetsmensen, de “re-enactors” waren prachtig, dat sprong meteen in het oog. Veel liefhebbers maken er echt werk van. Ik sprak met een grote jongeman van 15, in de wachtrij voor een biertje en een hotdog, die stijlvol van kop tot teen de juiste kleding en bril droeg. Een bril met niet ontspiegelde glazen. De moeder had zowaar de winkel opgezet, nagebootst, die destijds de befaamde, grote Comète Vluchtlijn met geld en spullen steunde in Hasselt! Ik vond er boeiende feiten over de lijn. Zo zijn 700-800 piloten en burgers versluisd en ongeveer honderd keer werden daarbij te voet de Pyreneeën bergketen overgestoken. De jongen had de microbe al goed te pakken. Hij was trots op zijn werktuigen uit die tijd, die hij thuis heeft verzameld; bij gelegenheid gebruikt hij ze bij het knutselen. “Zo is er minder lawaai dan met moderne middelen!”, vertrouwde hij mij toe, “Ik ben daar namelijk gevoelig aan”.
De moeder straalde tijdens het interview van overtuiging en enthousiasme. Zij is actief in deze passie en interesse sinds vijf jaar. Zij doet het ook juist uit overtuiging, uit eerbied voor wat de voorouders gerealiseerd hebben. Voor hun moed, hun inzet, hun offers. “Ken je de Community Helden van het Verzet” vraag ik haar. Zij bevestigt dat zij tevreden is dat op Facebook zoveel in beweging komt, en nu is er ook het lidmaatschap en het tijdschrift en de lezingen. Voor haar mag er echter nog meer erkenning komen, en kennis van het Verzet, en herdenkingen.
Achterin de nagebouwde winkel zag ik, aan een tafel waarop replica’s van handvuurwapens lagen bij de wijn en de schaal met croissants, en verder pijp en tabak, drie mensen zitten die zo uit de befaamde serie Secret Army leken weggeplukt. Een bijzondere ervaring toch, met hen in dialoog te kunnen gaan, face to face. Deze vrouw en mannen hebben er al talloze deelnames aan de herinneringsfeesten op zitten, “bijna dagelijks” getuigden zij. Hun kapsel, hun kleding met petten en jasjes, de grote baard van de jongste… alles kwam verrassend authentiek over. Ik vroeg welke tabak de jongeman gebruikte, en die Noors/Deense mengeling bleek ik te kennen, heb ik ook gebruikt. Zo komt het allemaal dichtbij.
De grote, gehelmde man van de militaire politie gaat graag op mijn verzoek in om te poseren bij de Willy ‘s Jeeps, en ook enkele zalig opgemaakte schonen die ‘overgelitst’ zijn uit de oorlog. Zo voelde het als waren de aanwezigen leden van één grote familie. Wat een evenement!
Met belangstelling bezocht ik dan de legertent met parafernalia, met authentieke informatie zoals een handboek voor “officers and men” met adviezen over wat te doen ingeval zij door de vijand werden gevangen genomen. Ik zie ook historisch materiaal, kleding, luchtflessen, hoofddeksels… gebruikt door het luchtmachtpersoneel.
En Life- magazines uit die tijd met o.a. de eerste vrouwelijke pilote van de USAAF op de cover; waar standhoudster Ann leuke afbeeldingen van maakte die zij liefhebbers aanbiedt, samen met andere onderwerpen, geschilderd of gedrukt, of in pyrogravure op houten paneeltjes. Fraaie hebbedingetjes. Ik deed een pins met de Poppy mee met het ontroerende adagium “Lest we Forget”, “Zodat wij nooit mogen vergeten”. De purperen versie is om de gestorven dieren actief bij het leger te eren, zo leerde ik. Paarden die houwitsers en wagens met materiaal, munitie en rantsoenen trokken, honden, katten enzovoort. De logo’s en memes van toen, authentiek en zorgzaam in beeld gebracht, sommige met bevallige pin-ups, vielen op.
Ja, mannen die moeten vechten vinden vaak graag steun bij een vrouw; een lief dat op hen wacht, een welgevormd iconisch meisje dat doet dromen, revitaliseert en motiveert. Dat is normaal, zoals mensen ook sinds altijd graag het naaktgenre hebben in de schilder en beeldhouwkunst en in de fotografie.
Het weer was goed, met een heldere herfstzon die het feest leek te zegenen, en strakke windvlagen die een toets avontuur toevoegden. De opkomst was groter dan verwacht, zo stelde een toeschietelijke medewerker. Mooi zo! Met dank aan de inbreng van internetcommunicatie, voor de geslaagde promotie. Iets waar de soldaten en burgers die ons van de boosaardige vijand hebben bevrijd acht decennia geleden, niet konden van dromen.
