Israël vermoordde de Libanese verzetsleider op vrijdag 27 september met 80 bommen van 2.000 pond die zes flatgebouwen met de grond gelijkmaakten. Sayyed Hassan Nasrallah (1960-2024) werd vermoord omdat hij weigerde de aanvallen op Noord-Israël te staken, totdat de Israëli’s een einde zouden maken aan de genocide op de Palestijnen.

Tijdens de korte Israëlische wapenstilstand staakte Nasrallah’s organisatie-Hezbollah ook hun aanvallen. Toen de Israëli’s de gevechten hervatten, deed Hezbollah dat ook.

Nasrallah werd gedood omdat hij onvermoeibaar was in zijn steun voor Palestina

Nasrallah werd gedood omdat hij onvermoeibaar was in zijn steun voor Palestina. In tegenstelling tot elke andere Arabische leider heeft Nasrallah de strijd tegen Israël twee keer met succes geleid: de eerste keer toen Israël zich in 2000 uit Libanon moest terugtrekken en de tweede keer in 2006, toen Israël Hezbollah niet kon verslaan.

De man die Israël versloeg werd uiteindelijk gedood op 27 september 2024, samen met duizenden van zijn Libanese medeburgers.

Grote eerbied

In 2013, toen de oorlog in Syrië escaleerde, liep ik met een vriend een drukke wijk binnen in Dahieh, een wijk in Beiroet, Libanon. We waren gekomen om te luisteren naar een toespraak van Nasrallah.

Er was mij verteld dat Nasrallah zou uitleggen waarom Hezbollah – zowel een politieke partij in Libanon als een militaire groepering die is opgericht om Libanon te verdedigen tegen de voortdurende Israëlische invallen – had besloten om Syrië binnen te gaan.

Een groot televisiescherm was opgesteld in de open ruimte, en uiteindelijk verscheen Nasrallah erop en werd begroet met luid gejuich. Vergelijkbare taferelen zouden te zien zijn geweest in andere delen van Libanon, waar Nasrallah op televisieschermen zou zijn verschenen om mensen toe te spreken over deze ingrijpende beslissing.

De reden dat Nasrallah niet persoonlijk aanwezig was, is dat Israël, al sinds zijn benoeming tot leider van Hezbollah in 1992 op 32-jarige leeftijd, hem wilde liquideren. Het zou suïcidaal zijn geweest om persoonlijk te verschijnen. Daarom was zijn exacte locatie onbekend, maar het was duidelijk waar mensen zich konden verzamelen om naar hem te luisteren.

De toespraak begon langzaam: Nasrallah zette de complexiteit van de oorlog in Syrië uiteen, en de gevaren die de bevolking van Libanon loopt door de aanvallen van Jabhat al-Nusra, het Al Qaeda front, dicht bij de grenzen.

In tegenstelling tot elke andere Arabische leider heeft Nasrallah de strijd tegen Israël twee keer met succes geleid

Als al-Nusra Libanon zou binnenvallen, zei Nasrallah, zou de groep het gemunt hebben op de sjiitische gemeenschap, maar ook op christenen en anderen. Om Libanon te beschermen, zei Nasrallah, zouden Hezbollah-strijders de grens moeten oversteken en vechten in het Qalamoun-gebergte in Syrië.

Later ging ik met een andere journalist die bergen in om de gevechten tussen Hezbollah-strijders en die van Jabhat al-Nusra te observeren. De eerbied waarmee de Hezbollah-mannen over Nasrallah spraken was indrukwekkend, en hun eigen gevoel voor de missie – Libanon verdedigen tegen de gesel van al-Nusra – ging zeer diep.

Als Sayyed hen zei dat ze het moesten doen, dan antwoordden ze dat het gedaan zou worden. En dus waren ze daar, ver van huis, verwikkeld in moeilijke gevechten met al-Nusra-strijders die gemotiveerd werden door martelaarschap in plaats van door de noodzaak om grondgebied te winnen.

Als er een peiling zou zijn onder Hezbollah-leden en hun families, zou Nasrallah alom de hoogste waardering krijgen.

In zijn toespraak zei Nasrallah dat het voor Hezbollah van vitaal belang is om de Sayyida Zainab moskee in al-Sitt, net buiten Damascus, te beschermen. Deze moskee zou volgens de jafari sjiieten (de grootste stroming binnen het sjiisme, nvdr) de begraafplaats zijn van Zaynab bint Ali, de dochter van Ali en Fatima, en dus de kleindochter van de profeet Mohammed.

Als er een peiling zou zijn onder Hezbollah-leden en hun families, zou Nasrallah alom de hoogste waardering krijgen

Gezien het heiligdom wordt vereerd door de sjiitische gemeenschap en Al Qaida- groepen de sjiitische bevolking in Syrië terroriseren en sjiitische heiligdommen aanvallen, vond de bezorgdheid van Nasrallah weerklank bij zijn volgelingen.

Tegen sektarisme

Het is essentieel om te begrijpen dat Nasrallah interview na interview zei dat sektarisme uit den boze is, en dat samenleven essentieel is. De grensoverschrijding van Hezbollah naar Syrië was deels om Libanon te beschermen tegen al-Nusra en deels om de sjiitische gemeenschap in Syrië en sjiitische heiligdommen te beschermen.

Het is emblematisch voor de positie van Hezbollah in Libanon als nationale Libanese macht en als islamitisch (niet sjiitisch) verzet. Gedurende zijn leiderschap van Hezbollah bewoog Nasrallah zich behendig tussen deze twee aspecten van de organisatie.

Als je door de zuidelijke steden van Libanon rijdt, is het duidelijk dat de steun voor Hezbollah onwankelbaar is. De reden hiervoor is dat het dankzij de militaire vindingrijkheid van Hezbollah was dat Libanon in 2000 een einde kon maken aan de Israëlische bezetting. Die was in 1982 begonnen met een invasie in een groot deel van het land.

Hezbollah ontstond tijdens dat conflict en toonde zowel militaire dapperheid en politiek inzicht als moed tegenover onderdrukking. Nasrallah had van 1989 tot 1991 in Iran gestudeerd aan het Sjiitische seminarie van Qom. Toen hij in 1991 naar Libanon terugkeerde, wijde hij zich geheel aan Hezbollah en het jaar daarop – na de moord op Hezbollah-leider Abbas al-Musawi (1952-1992) door de Verenigde Staten – werd hij er de leider van.

Het is essentieel om te begrijpen dat Nasrallah interview na interview zei dat sektarisme uit den boze is, en dat samenleven essentieel is

Nasrallah zette meteen een beleid in gang dat tot zijn dood van kracht bleef: Hezbollah zou alleen Israëlische militaire doelen treffen, maar als Israël Libanese burgers zou treffen, zou Hezbollah vergeldingsmaatregelen treffen tegen Israëlische burgers.

Toen Israël in 2000 een nederlaag leed en zich terugtrok, legde Hezbollah een publieke verklaring af dat het niemand in Libanon zou aanvallen die met de Israëlische bezetting samenwerkte. Libanon moest verzoenen en een natie worden.

In de Libanese kuststad Sur (Tyrus) bombardeerden onbekenden eind 2012 een aantal restaurants die alcohol serveren.

Ik ben gaan praten met een aantal eigenaren van deze restaurants en van een brouwerij, die me allemaal vertelden dat ze waren bezocht door mensen van Hezbollah die aanboden de schade te betalen, ook al waren de aanslagen niet door hun leden gepleegd.

Nasrallah had gezegd dat hij wel tegen alcoholgebruik is, maar dat hij niet vindt dat de Libanese samenleving zich moest conformeren aan de maatschappelijke opvattingen van welke groep dan ook, maar dat zij moesten leren om elkaars gewoonten te tolereren.

Al wie Nasrallah antisemitisme verwijt, moet weten dat het Hezbollah onder Nasrallah was dat hielp bij de wederopbouw van de Maghen Abraham Synagoge in Beiroet. “[Het] is een religieuze gebedsplaats”, zei Nasrallah, “en de restauratie ervan is welkom”, verklaarde Arab News.

Het is deels deze houding die er toe leidde dat Nasrallah Julian Assange tijdens een discussie over Palestina in 2012 vertelde dat “de enige oplossing de oprichting van één staat is – één staat op het land in Palestina waarin Moslims, Joden en Christenen in vrede leven in een democratische staat. Elke andere oplossing zal eenvoudigweg niet levensvatbaar zijn, en zal niet worden volgehouden”.

De Chávez van Libanon

Toen Israël in 2006, met steun van de VS, begon met het bombarderen van Libanon, leek het zeker dat Hezbollah zou worden vernietigd. Maar Hezbollah weerstond de aanval en deed zelfs een tegenaanval.

Jaren eerder vroegen vrienden in de Arabische staten me: “Waarom kunnen wij geen Hugo Chávez voortbrengen?”, waarmee ze bedoelden waarom ze geen leider konden hebben die op zou staan tegen de inmenging van het Westen en de bezetting van de Palestijnen door Israël.

Nasrallah: “De enige oplossing is de oprichting van één staat – één staat op het land in Palestina waarin de Moslims, Joden en Christenen in vrede leven in een democratische staat”

Tijdens de oorlog van 2006 begonnen dezelfde mensen te zeggen dat Nasrallah hun Chávez was, dat hij de incarnatie van Gamal Abdel Nasser was. Het feit dat Hezbollah niet werd vernietigd en voor zichzelf kon opkomen, bewees voor grote delen van de Arabische wereld dat Israël die oorlog had verloren.

De overwinning wordt deels toegeschreven aan het vermogen van Nasrallah om Hezbollah om te vormen van een militaire macht tot een integraal onderdeel van de ‘verzetsgemeenschap’ (mujtama’ al-muqawama) in grote delen van Libanon.

Deze verzetsgemeenschap is de overtuiging van de bewoners van de dorpen in Zuid-Libanon en de Bekaa-vallei. Zij zetten zich in voor de langdurige strijd tegen de Israëlische bezetting van Palestina en de Israëlische interventies in Zuid-Libanon.

Het is deze verzetsgemeenschap die het uithoudingsvermogen van Hezbollah definieert, en niet de duizenden raketten die het in tunnels in het zuiden van Libanon heeft verstopt. De Israëli’s hebben tijdens en na 2006 vele malen geprobeerd Nasrallah te doden, maar het lukte hen niet. Hij zei vaak dat zijn toespraak zijn laatste kon zijn, omdat het onduidelijk was wanneer de Israëli’s zouden slagen.

Schok

De moord op Nasrallah veroorzaakte een schok in heel Libanon, omdat de opvatting groeide dat hij niet gedood kon worden. Maar ook Nasrallah was een mens en mensen sterven nu eenmaal.

Het feit dat Hezbollah niet werd vernietigd bewees voor grote delen van de Arabische wereld dat Israël die oorlog had verloren

Robert Fisk vroeg hem in 2001 uit te leggen wat het betekende om je voor te bereiden op het martelaarschap. “Stel je voor dat je in een sauna zit”, zei Nasrallah. “Het is erg warm, maar je weet dat er in de kamer ernaast airconditioning is, een fauteuil, klassieke muziek en een cocktail.”

Dat zou zijn houding zijn geweest toen de Israëlische bommen insloegen. In 1997 werd zijn oudste zoon, Muhammad Hadi, gedood in een Israëlische hinderlaag in Mlikh. Het was een groot persoonlijk verlies voor hem.

De dag nadat Nasrallah gesneuveld was bezocht zijn zoon Jawad Nasrallah de gruwelijke krater ontstaan door 85 bommen van 2.000 pond en 500 pond door Israëlische vliegtuigen afgeworpen. Hij schreeuwde van kwelling bij het zien van de verhakkelde lichamen.

Tot nu toe hebben de voortdurende Israëlische bombardementen in Libanon aan meer dan 1.000 mensen het leven gekost en meer dan een half miljoen mensen ontheemd.  Een samenleving op de rand van open oorlog, worstelt met de meedogenloosheid die haar wordt aangedaan. De dader is een wanhopig leiderschap in Israël dat van zijn genocide op de Palestijnen een totale oorlog tegen Libanon en uiteindelijk ook tegen Iran wil maken. De acties van Israël hebben de poorten van de hel geopend.

Ondertussen wapperen er zwarte vlaggen vanaf het Imam Reza heiligdom in Mashhad, Iran, en het Sayyida Zeinab heiligdom buiten Damascus, Syrië. Een eer die slechts aan weinigen gedaan wordt, zelfs Ayatollah Ruhollah Khomeini (1902-1989) viel deze eer niet te beurt.

De schok die de Arabische wereld nu overspoelt, zal snel wegebben. Hezbollah zal zich proberen te herstellen. Maar het zal niet gemakkelijk zijn om Sayyed Hassan Nasrallah te vervangen, de enige Arabische leider die met recht kan beweren Israël te hebben verslagen.