Grenell spreekt over het behoud van het Oekraïense territorium (de “territoriale integriteit”) en tegelijk het creëren van “autonome zones”. Dit doet meteen denken aan het Minsk-akkoord 2, dat door de VN is goedgekeurd en bekrachtigd. Rusland ging akkoord – tegen de zin van de zich afscheurende Donbassrepublieken – met het behoud van de territoriale integriteit van Oekraïne, maar met de voorwaarde dat de sterk Russische Donbassgebieden autonomie zouden krijgen binnen de Oekraïense staat. Dus een oplossing via federalisering, zoals die bijvoorbeeld in België bestaat. Die autonomisering moest na de ondertekening van het akkoord concreet uitgewerkt worden, maar Kiev is daar nooit aan begonnen en het Westen (Duitsland en Frankrijk waren direct betrokken bij de onderhandelingen) heeft daar nooit op aangedrongen en zowel de Oekraïense president Poroschenko als Merkel en Hollande gaven achteraf toe dat het allemaal niet ernstig bedoeld was, maar gebruikt werd om tijd te winnen voor de versterking van het Oekraïense leger.

De hardliners in Kiev verwierpen de autonomisering en kozen voor een oorlog tegen de zich afscheurende republieken. De escalatie van die oorlog die de richting uitging van een genocide op de Russisch sprekende bevolking, die piekte in de februari 2022, bracht Rusland tot ingrijpen via een “bijzondere militaire operatie”. Het Westen gilde over illegale agressie, maar die ingreep heeft vermoedelijk de bevolking van de Donbassrepublieken gered en was goed gefundeerd en legitiem. Rusland erkende de beide Donbassrepublieken als zelfstandige staten, die vroegen Rusland om militaire bijstand, en Rusland verleende die. De “agressie” was dus een defensieve operatie tegen de aanvallen van Kiev. (Een open discussie is hierover in de Westerse media niet gevoerd, als ik me niet vergis, en de juridische basis die Rusland gaf aan zijn operatie is hier geen aandacht waard, alles wordt weggeveegd met de slogan van “illegale agressie”).

Is het mogelijk om vandaag terug te keren naar het door Kiev niet nageleefde plan dat de basis was van het akkoord van Minsk 2? De Donbassrepublieken beschouwen zich niet als een onderdeel van Oekraïne, maar als zelfstandige staten, en Rusland heeft ze als zodanig erkend. Het is niet in te zien hoe daarop kan worden teruggekomen. De gewelddadigheid en het genocidaire denken van Kiev maken ook elke gedachte aan reïntegratie haast ondenkbaar. Kiev pakte  de “terroristen” (scheldwoord voor separatisten) aan met zware militaire middelen zoals artillerie en bommen en daarnaast ook nog scherpschutters. Het is weinig waarschijnlijk dat de haat en pijn van dit alles nog kunnen weggepoetst worden om tot integratie en samenwerking te komen.

Over de genocidaire houding van het ultranationalistische en neofascistische regime in Kiev verneem je te weinig in de Westerse media, lijkt me. Uitspraken zoals deze, van de journalist Fakhrudin Sharafmal, die Adolf Eichmann en zijn doctrine bewondert, en op de Oekraïense televisie aanbeval alle Russen om te brengen, inclusief de kinderen: “Als je de ouders doodt, zullen de kinderen opgroeien en zich wreken. Maar als je de kinderen doodt zullen ze nooit opgroeien en zal de natie verdwijnen.” Dat was te grof of te duidelijk, en de journalist moest zich achteraf verontschuldigen. Maar deze en soorgelijke uitlatingen illustreren het genocidaire denken dat in Kiev sterk aanwezig is, en onderhandelen eigenlijk zinloos en onmogelijk maakt en de hereniging van Kiev-Oekraïne met de Donbassrepublieken ondenkbaar. Maar die zijn natuurlijk ondertussen lid geworden van de Russische Federatie, en ook Rusland zal niet willen terugkomen op hun statuut.

Een tweede belangrijk punt in het “plan” van Grenell is het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. De neutraliteit van Oekraïne is een fundamentele eis van Rusland, waar dat land niet van zal afwijken. Maar het lidmaatschap is binnen de NAVO wel toegezegd. De enige oplossing is dus de termijn altijd weer op te schuiven. Oekraïne wordt (n)ooit lid. Grenell acht het lidmaatschap niet binnen afzienbare tijd mogelijk, wat hetzelfde is maar diplomatisch geformuleerd.

Dat laatste is realistisch – is dat niet de koers die toch al gevolgd wordt: jazeker, lidmaatschap, maar we moeten zien wanneer… Een beleid van “aan het lijntje houden”.

Het is goed nieuws dat Trump een einde wil maken aan de oorlog in Oekraïne, maar als hij opnieuw aan de macht komt,  blijft het een probleem hoe. Maar het is allicht ook slecht nieuws voor Palestina, want hij staat achter Israël, en het uitsparen van geld voor de oorlog in Oekraïne kan betekenen dat die sommen gedeeltelijk of geheel gebruikt zullen worden voor Israël en tegen de Palestijnen.