Jeffrey Sachs, professor economie aan de Harvard University. Foto Flickr, PES Group for the Region's.
Jeffrey Sachs, Common Dreams,

De vijf Amerikaanse presidenten die pokerden met een nucleair Armageddon

Elk van de laatste vijf Amerikaanse presidenten, Democraten zowel als Republikeinen, hebben ons dichter bij de rand van de afgrond gebracht. Jeffrey Sachs: “We hebben hoogdringend leiders nodig met een gevoel voor vrede, die de natie en de wereld naar een veiligere en minder gevaarlijke toekomst kunnen loodsen.”

maandag 17 juni 2024 16:21
Spread the love

 

De belangrijkste taak van elke Amerikaanse president is om de natie veilig te houden. In het nucleaire tijdperk betekent dat vooral het vermijden van een nucleair Armageddon. Het roekeloze en incompetente buitenlandse beleid van Joe Biden brengt ons dichter bij de vernietiging. Hij sluit aan bij een lange en onuitwisbare lijst van presidenten die gepokerd hebben met Armageddon, inclusief zijn directe voorganger en huidige rivaal Donald Trump.

Overal wordt momenteel gesproken over een kernoorlog. Leiders van NAVO-landen roepen op om Rusland te verslaan en zelfs in stukken te verdelen. Ondertussen vertellen ze ons dat we ons geen zorgen hoeven te maken over de 6000 Russische kernkoppen. Oekraïne gebruikt door de NAVO geleverde raketten om delen van het Russische waarschuwingssysteem voor nucleaire aanvallen in Rusland uit te schakelen.

Ondertussen houdt Rusland nucleaire oefeningen in de buurt van de grens met Oekraïne. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken en de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, geven Oekraïne groen licht om NAVO-wapens te gebruiken om Russisch grondgebied te bestoken, als een steeds wanhopiger en extremistischer Oekraïens regime dat nodig acht.

Terwijl we in levensgevaar verkeren, veronachtzamen deze leiders de meest fundamentele les uit de nucleaire confrontatie tussen de VS en de Sovjet-Unie in de Cubaanse Raketcrisis, zoals verteld door president John F. Kennedy, een van de weinige Amerikaanse presidenten in het nucleaire tijdperk die onze overleving serieus nam. In de nasleep van de crisis zei Kennedy tegen ons en zijn opvolgers:

“Terwijl ze de eigen vitale belangen verdedigen, moeten kernmachten vooral confrontaties vermijden die een tegenstander voor de keuze stellen om zich ofwel op vernederende wijze terug te trekken, ofwel een kernoorlog te beginnen. De aanname van een dergelijke koers in het nucleaire tijdperk zou slechts een bewijs zijn van het failliet van ons beleid – of van een collectieve doodswens voor de wereld.”

John F. Kennedy: “Kernmachten moeten vooral confrontaties vermijden die een tegenstander voor de keuze stellen om zich ofwel op vernederende wijze terug te trekken, ofwel een kernoorlog te beginnen”

Toch is dit precies wat Biden vandaag doet, een failliet en roekeloos beleid voeren.

Een kernoorlog kan gemakkelijk ontstaan door een escalatie van een niet-nucleaire oorlog, of door een heethoofd met toegang tot kernwapens dat besluit tot een verrassingsaanval, of door een grove misrekening.

De laatste heeft op een haar na plaatsgevonden nadat Kennedy en zijn Sovjet-tegenhanger Nikita Chroesjtsjov hadden onderhandeld over het einde van de Cubaanse Raketcrisis. Een uitgeschakelde Sovjet-onderzeeër stond toen bijna op het punt een torpedo met kernwapen te lanceren.

De Doomsday klok (klok van de dag des oordeels) stond op 17 minuten voor middernacht toen Clinton aan de macht kwam, maar op slechts 9 minuten toen hij vertrok. Bush duwde de klok naar slechts 5 minuten, Obama naar 3 minuten en Trump naar nauwelijks 100 seconden. Biden heeft nu de klok naar 90 seconden gebracht.

De meeste presidenten en Amerikanen hebben er geen idee van hoe dicht we ons bij de afgrond bevinden. Het Bulletin of Atomic Scientists, dat in 1947 werd opgericht om de wereld te helpen nucleaire vernietiging te voorkomen, riep de Doomsday Clock in het leven om het publiek de ernst van de risico’s te laten inzien.

Nationale veiligheidsdeskundigen passen de klok aan, afhankelijk van hoe ver of hoe dichtbij we ons bij “middernacht” bevinden. En middernacht betekent uitsterven. Ze hebben de klok onlangs op slechts 90 seconden voor middernacht geplaatst, dichter dan dat zijn we nooit geweest in het nucleaire tijdperk.

De klok is een nuttige maatstaf om te zien welke presidenten het “begrepen” hebben en welke niet. Het trieste feit is dat de meeste presidenten roekeloos hebben gegokt met onze overleving in naam van de nationale eer, om hun persoonlijke hardheid te bewijzen, om politieke aanvallen van de oorlogszuchtigen te vermijden, of als gevolg van pure incompetentie.

Vijf presidenten hebben het bij het juiste eind gehad en de klok verder van middernacht verwijderd. Negen presidenten hebben ons dichter bij Armageddon gebracht, waaronder de vijf meest recente.

Harry Truman (Democraat, 1945-1953) was president toen de Doomsday Clock in 1947 werd onthuld, om 7 minuten voor middernacht. Truman wakkerde de nucleaire wapenwedloop aan en verliet zijn ambt met de klok op slechts 3 minuten voor middernacht.

Ike Eisenhower (Republikein, 1953-1961) zette de nucleaire wapenwedloop voort, maar begon ook de allereerste onderhandelingen met de Sovjet-Unie over nucleaire ontwapening. Tegen de tijd dat hij zijn ambt neerlegde, was de klok teruggezet naar 7 minuten voor middernacht.

John Kennedy (Democraat, 1961-1963) redde de wereld door zich koel door de Cubaanse Raketcrisis heen te slaan, in plaats van het advies op te volgen van heethoofdige adviseurs die opriepen tot oorlog (zie voor een gedetailleerd verslag Martin Sherwins magistrale Gambling with Armageddon, 2020).

Vervolgens onderhandelde hij in 1963 met Chroesjtsjov over het Partiële KernStopVerdrag (nvdr: dit verdrag verbiedt alle kernproeven boven de grond). Toen hij stierf, een dood die mogelijk een staatsgreep was als gevolg van Kennedy’s vredesinitiatief, had JFK de klok teruggedraaid naar 12 minuten voor middernacht, een prachtige en historische prestatie.

Het mocht niet blijven duren. President Lyndon Johnson (Democraat, 1963-1969) creëerde een escalatie in Vietnam en duwde de klok vooruit naar slechts 7 minuten voor middernacht. President Richard Nixon (Republikein, 1969-1974) versoepelde de spanningen met zowel de Sovjet-Unie als China en sloot het Strategic Arms Limitation Treaty (SALT I = beperking van strategische wapens), waardoor de klok weer op 12 minuten voor middernacht werd gezet.

Maar president Gerald Ford (1974-1977) en president Jimmy Carter (Democraat, 1977-1981) slaagden er niet in om SALT II (nvdr: verlenging van SALT I) veilig te stellen en gaven de CIA in 1979, noodlottig en onverstandig, groen licht om Afghanistan te destabiliseren.

Tegen de tijd dat president Ronald Reagan (Republikein, 1981-1989) aantrad, stond de klok op slechts 4 minuten voor middernacht.

De volgende 12 jaar markeerden het einde van de Koude Oorlog. Een groot deel van de eer is toe te schrijven aan Michail Gorbatsjov, die de Sovjet-Unie politiek en economisch wilde hervormen en de confrontatie met het Westen wilde beëindigen.

Maar het is ook de verdienste van Reagan en zijn opvolger president George Bush, Sr. (Republikein, 1989-1993), die met Gorbatsjov succesvol samenwerkten om een einde te maken aan de Koude Oorlog, gevolgd door het einde van de Sovjet-Unie zelf in december 1991. Tegen de tijd dat Bush zijn ambt neerlegde, stond de Doomsday klok op 17 minuten voor middernacht, op de veiligste plaats sinds het begin van het nucleaire tijdperk.

Helaas kon het Amerikaanse veiligheidsapparaat geen “Ja” accepteren toen Rusland nadrukkelijk “Ja” zei voor vreedzame en coöperatieve relaties. De VS moesten de Koude Oorlog “winnen”, niet alleen beëindigen. Ze moesten zichzelf uitroepen tot de enige supermacht van de wereld, degene die eenzijdig de regels van een nieuwe door de VS geleide “op regels gebaseerde orde” zou schrijven.

De VS begonnen daarom na 1992 oorlogen en breidden hun uitgebreide netwerk van militaire bases naar eigen goeddunken uit, waarbij ze de rode lijnen van andere landen standvastig en opzichtig negeerden en er zelfs naar streefden om hun nucleaire tegenstanders tot een vernederende aftocht te drijven.

Sinds 1992 heeft elke president de VS en de wereld dichter bij nucleaire vernietiging achtergelaten dan zijn voorganger

Sinds 1992 heeft elke president de VS en de wereld dichter bij nucleaire vernietiging achtergelaten dan zijn voorganger. De klok van de ondergang stond op 17 minuten voor middernacht toen president Bill Clinton (Democraat, 1993-2001) aantrad, maar op slechts 9 minuten toen hij het ambt verliet. President George W. Bush (Republikein, 2001-2009) duwde de klok naar slechts 5 minuten, president Barack Obama (Democraat, 2009-2017) naar 3 minuten en president Donald Trump (Republikein, 2017-2021) naar slechts 100 seconden. Nu heeft president Joe Biden (Democraat, 2021-) de klok naar 90 seconden gebracht.

Biden heeft de VS naar drie acute crises geleid, die elk op zich in een Armageddon kunnen eindigen. Door aan te dringen op uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne, tegen de heldere rode lijn van Rusland in, heeft Biden herhaaldelijk toespelingen gemaakt op een vernederende aftocht van Rusland.

Door de kant van een genocidaal Israël te kiezen, heeft hij een nieuwe wapenwedloop in het Midden-Oosten aangewakkerd en vormt het Midden-Oosten het toneel voor een gevaarlijk uitbreidend conflict.

Door China te hekelen over Taiwan, dat de VS ogenschijnlijk erkent als deel van één China, nodigt hij uit tot een oorlog met China. Op dezelfde manier pookte Trump de nucleaire spanningen op verschillende fronten op, het meest opvallend met China en Iran.

Washington lijkt tegenwoordig één lijn te trekken: meer geld voor oorlogen in Oekraïne en Gaza, meer bewapening voor Taiwan.

We slaapwandelen steeds dichter naar Armageddon toe. Opiniepeilingen laten zien dat de overgrote meerderheid van het Amerikaanse volk het buitenlands beleid van de VS afkeurt, maar hun mening telt nauwelijks.

We moeten vanop elke heuveltop om vrede schreeuwen.

Het overleven van onze kinderen en kleinkinderen hangt ervan af.

 

Deze tekst verscheen op Common Dreams. Vertaling: Ann Dejaeghere

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!