Biedt Kennis en “brede vorming” de mens houvast? Ik stelde de vraag op Facebook. De meeste lezers waren akkoord. Sommigen legden een andere klemtoon. Toch lijkt een brede algemene vorming, het ideaal van de Bildung, blijvend van groot nut en betekenis voor de tijdgenoot, jong én oud. Ook al sturen bepaalde politici aan op een “smalle vorming”; met klemtoon op positief-wetenschappelijke STEM-richtingen of (“eigen”) taal en rekenkunde. Of – als waterdragers voor bedrijven en patroons, gaan ze voor “smalle” opleidingen op maat van jobs.

Ook sommigen personen op sociale media hebben weinig interesse of eerbied voor kennis of wetenschap. “Wat niet weet, niet deert”… denken zij. “Wat je niet kent, kun je niet missen”, schreef Martine M.

Dat geeft te denken.
“Wat niet weet…: dit motto, deze houding verraadt een rust die menige hoger opgeleide niet is gegund!
Maar, die rust is inderdaad een mogelijkheid.
Zoals in de Bergrede staat, in actuele vertaling:

“Zalig de eenvoudigen van hart!”

Is het leven echter niet vaak als het werken met een toestel? Je hebt een Gebruiksaanwijzing nodig!Denk even na over volgende voorbeelden:

Wat met een kind dat niet weet dat de melk van de koe komt?

Met een meisje dat de menarche meemaakt zonder voorkennis?

Met een jong paar zonder weet van geboorteregeling?

Mij lijkt dat ” ik wil het niet weten” vaak een probleem, een gevaar te brengen voor de onwetende, niet alleen voor anderen.

Zoek maar eens, in het buitenland verdwaald, een oplossing als je de taal totaal niet kent…

“Kennis is macht”, dat klinkt misschien wat ouderwets en autoritair; maar Kennis lijkt toch vaak verhoogde Veiligheid en Controle te betekenen.

Wat met kinderen die niet leerden links en rechts te kijken bij het oversteken?

Die niet werd aangeleerd de gesloten slagbomen te respecteren?!

“Kennis helpt overleven” geldt trouwens niet alleen voor ons; ook voor de (andere) dieren in hun natuurlijke habitat.
Het beestje dat zonder voldoende kennis, ervaring en informatie (zintuigen!) rondwaart in zijn biotoop… zal eerder vroeg dan laat ten prooi vallen aan de lokale predatoren.

Om terug te keren naar de formulering van de vraag over de zin van “brede algemene kennis”: die is minder zichtbaar maar ook zeer nodig!

• Wie geen enkele kennis of ervaring met Afrikaanse mensen of Arabieren heeft… zal gemakkelijker ten prooi vallen aan de angstzaaiers van, zeg maar, het “Vals VB”!
• Wie geen idee heeft over de werking van het lichaam en geneeskunde… zal gemakkelijker ten prooi vallen aan valse “dokters” die macht wilden in Corona-tijd!
• Wie geen idee heeft over de werking van Economie… zal gemakkelijk te misleiden zijn door angstzaaiers en op macht beluste groepen.
• Wie de politiek en werking van regering en Democratie… niet vat, zal gemakkelijk tot algehele ontevredenheid en angst te bewegen zijn!

… Zal ook weer een gemakkelijke prooi zijn voor een Vals Belang.

Wie er “allemaal niet veel van snapt”,
zal wellicht het legioentje klagers vervoegen. De klaag- en zaagcultuur…

Dat lijkt toch een ongewenst scenario!