De voorbije dagen hebben de Chinezen een feestje gehouden op de Olympische Spelen. Daar was voldoende reden toe: afgelopen zondag versloeg de 21-jarige Zheng Qinwen haar tegenstander in de finale van het enkelspel tennis. Ze schreef geschiedenis in het Chinese tennis en won de eerste gouden medaille voor een Chinese en zelfs voor een Aziatische atleet in dat Olympische evenement.
Eerder, op donderdag, in de finale van de 100 meter zwemmen vrije slag voor mannen, had Pan Zhanle gewonnen en zijn eigen wereldrecord gebroken met een verbazingwekkende tijd van 46,40 seconden. Diezelfde Pan maakt deel uit van het kwartet dat zondag de estafette 4×100 meter wisselslag bij het zwemmen won.
Uitzonderlijke sportprestaties lokken gemengde reacties uit: bewondering, verbazing, maar ook achterdocht. Met dat laatste krijgen bijvoorbeeld de renners Tadej Pogacar en zelfs publiekslieveling Remco Evenepoel te maken, die dit wielerseizoen beiden een spectaculaire dubbelslag realiseerden. De positieve weerklank heeft echter meestal de bovenhand en dat is eigenlijk normaal.
Positief
Zwemkampioen Pan Zhanle mocht het allebei ondervinden. Zijn naaste sportieve rivalen, Kyle Chalmers, de Australische winnaar van de zilveren medaille, en een vorige wereldrecordhouder, de Roemeen Popovici, feliciteerden hem van harte. Zij voorzien dat zwemmers nog sneller zullen gaan zolang ze hard en op de juist manier blijven werken. Dat heeft Pan inderdaad gedaan en zo is hij erin geslaagd na een wat aarzelende start als 16-jarige een steile opgang te realiseren en de absolute top te bereiken enkele dagen voor hij twintig werd.
De Chinese zwemploeg is de meest geteste ploeg op de Olympische Spelen in Parijs
Pau Gasol, lid van de Atletencommissie van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), en zelf tot voor kort een olympische atleet, benadrukte dat bij de ‘vele dopingtests van het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA) die alle Chinese zwemmers moesten ondergaan er absoluut niets gevonden was’.
Gasol gaf ook te verstaan dat hij die tests die veel stress veroorzaken en het leven van de atleten overhoop halen overdreven vond en dat hij zijn twijfels had bij het feit dat Chinese zwemmers hier meer aan werden onderworpen dan die van andere nationaliteiten.
Ook IOC-woordvoerder Mark Adams bevestigde dat de Chinese zwemploeg ‘de meest geteste ploeg’ is op de Olympische Spelen in Parijs. Sinds januari heeft de ploeg meer dan 600 tests ondergaan.
Negatief
Volgens bepaalde westerse media was Pan Zhanle echter ‘de winnaar die niemand wilde’. Er klonk inderdaad wat boegeroep op de tribunes. Dat heeft te maken met insinuaties en beschuldigingen die bij een deel van de sportwereld en van het westerse publiek de geesten vergiftigen.
De Duitse tv-zender ARD en ‘kwaliteitskrant’ The New York Times hebben de afgelopen maanden artikelen gepubliceerd over vermeende dopingschandalen bij de Chinese zwemmers die zouden toegedekt zijn door het internationale antidopingagentschap WADA.
Met deze aanval op de integriteit van de Chinese en de mondiale sportorganisaties is ook de politiek in de VS aan de haal gegaan: op vraag van het Amerikaanse Congres is de FBI ingeschakeld. Sommigen in het Westen kunnen het niet hebben dat China zo schittert: de Australische zwemcoach, en zelfs enkele Amerikaanse zwemmers, toonden zich slechte verliezers. Zij weigeren te geloven dat de Chinese sporters op een eerlijk wijze aan hun medailles komen.
Vanwaar het Chinese succes?
Voor de succes zijn er een aantal verklaringen. Vanwege zijn schaal beschikt China over een uitgebreide competitie, waarin bovendien voeding, sportwetenschap, productiewetenschap en andere disciplines worden geïntegreerd. Dit alles met veel steun en omkadering van de Chinese overheid.
Dan is er ook nog een wereldwijde trend, die wij vandaag ook in het wielrennen zien. Bij grootschalige internationale sportevenementen zijn gouden medailles niet langer voorbehouden voor de ontwikkelde landen. En dat heeft te maken met de economische vooruitgang van de landen uit het Globale Zuiden.
De kostprijs om een atleet op te leiden kan zeer hoog oplopen. Volgens een onderzoek van de Britse Lawn Tennis Association kan het ontwikkelen van een professionele tennisspeler van 5 tot 18 jaar meer dan 300.000 dollar kosten. Hetzelfde geldt voor zwemmen. Wat de locaties betreft, zijn zwembaden al lange tijd populair in westerse ontwikkelde landen, terwijl ontwikkelingslanden er veel later mee zijn begonnen.
Dat gouden medailles niet langer voorbehouden zijn voor de ontwikkelde landen heeft te maken met de economische vooruitgang van de landen uit het Globale Zuiden
Daardoor waren topatleten voor veel arme landen zo goed als niet betaalbaar, maar daar komt nu verandering in. Vandaag nemen landen in het Globale Zuiden steeds vaker deel aan de wereldcompetities en behoren ze zelfs tot de wereldtop. Dankzij de economische ontwikkeling van opkomende landen ‘wordt de Olympische beweging echt internationaler.’
Boegeroep en racisme
Toen Pan Zhanle zijn indrukwekkende overwinning behaalde werd hij onthaald op boegeroep en vijandelijkheid. Aanvankelijk had hij het gedrag van Kyle Chalmers (zilveren medaille) verkeerd geïnterpreteerd.
Maar Chalmers had al snel gezegd dat er volgens hem geen sprake was van valsspelen. ‘Ik vertrouw erop dat hij er alles aan heeft gedaan om zover te komen en hij verdient die gouden medaille’. De twee zwemmers zijn het intussen eens geworden dat het om een misverstand en een taalprobleem ging.
Bovendien wordt dat bevestigd door de foto hieronder van de medaillewinnaars die vriendschappelijk samen op het podium staan.
Dus, ‘eind goed al goed?’ Nee, want de hoofdzakelijk westerse achterdocht en vijandigheid heeft een onmiskenbaar racistische, sinofobe bijsmaak: ‘Chinezen zijn daartoe niet in staat’, ‘Chinezen zijn niet te vertrouwen’. Het zijn racistische reflexen op de Olympische Spelen waar hier en daar nog meer Chinese atleten, maar ook atleten uit derdewereldlanden het mikpunt van zijn.
Ruimer plaatje
In het geval van China moet dat gekaderd worden in de algemene vijandigheid waarmee het land de laatste jaren in toenemende mate te kampen heeft. Tegen de Volksrepubliek China en vooral tegen de Chinese president Xi Jinping is een campagne aan de gang waarin vaak met leugens en verdraaiingen van de waarheid op vele terreinen vijandigheid en angst gekweekt wordt voor het land, zijn leiders en zelfs voor zijn bewoners.
Het Westen heeft de wereld 500 jaar gedomineerd op zowat alle vlakken. Voor het eerst richt zich een land uit het Zuiden op dat zich ontwikkelt tot een economische en technologische supermacht en niet langer de duimen moet leggen voor het Westen. Blijkbaar heeft het Westen het daar bijzonder moeilijk mee.
Van een openbare omroep zouden we meer mogen verwachten
In het geval van de beschuldigingen aan het adres van Chinese atleten op de Olympische Spelen is te zien hoe gemakkelijk sommige journalisten van gevestigde media hierin meegaan. Bij de VRT leverden ze bij de rel rond Pan Zhanle een typisch voorbeeld. De journalisten van dienst zijn niet verontwaardigd over het boegeroep tegen een medaillewinnaar. Ze nemen de versie van de VS, ietwat meesmuilend, over (‘in de VS schuwen ze de grote middelen om hun gelijk te halen niet’) en beroepen zich op anonieme experts.
De Chinezen die ‘bedenkelijke argumenten’ en ‘totaal ongeloofwaardige verhalen bovenhalen’, kunnen alleen maar ‘foeteren’ over ‘mentale stress’ van de controles. Behalve Pan: die zou ‘ongemeen hard uitgehaald hebben naar zijn tegenstanders’. Hij is de ‘winnaar die niemand wilde’.
Blijkbaar is de VRT niet in staat om te zien of om gezegd te krijgen dat het boegeroep en de andere vijandelijkheden t.a.v. de Chinese atleten onvervalste staaltjes van racisme zijn. Het is racisme dat allesbehalve onschuldig is omdat het past in de toenemende koude Oorlog die de VS aan het voeren is tegen China. Van een openbare omroep zouden we beter mogen verwachten.
Bron:
Global Times
Xinhua
China Daily
VRT
The Guardian
South China Morning Post
Dit is een met toestemming van de auteur licht ingekorte versie van een artikel dat verscheen op chinasquare.be.
