Afgelopen week ontbond Benjamin Netanyahu het oorlogskabinet in Israël vanwege het opstappen van minister Benny Gantz. Hij zou al maanden hebben gevraagd om een bestuursplan voor de Gazastrook voor na de oorlog. Premier Netanyahu lijkt echter geen haast te hebben met zo’n plan en laat daarmee de oorlog alleen maar aanslepen. Volgens politiek wetenschapper John Mearsheimer duidt dit op de problematische politieke situatie van Israël en de enige uitweg: het verdrijven van de Palestijnen uit Gaza.
Sinds 7 oktober staan de verhoudingen in het Midden-Oosten op scherp. Israël is verwikkeld in een bloedige oorlog met Hamas, Hezbollah vormt een dreiging in het Noorden van Israël en de schaduwoorlog met Iran heeft kort het licht gezien.
Dit staat buiten kijf: 7 oktober heeft de geopolitieke situatie in het Midden-Oosten radicaal verandert.
John Mearsheimer, bekend van het boek The Tragedy of Great Power Politics en vooraanstaand politicoloog, gaf op 17 mei als deelnemer van het Greater Middle East Debates van het Centre for Independent Studies (CIS) zijn kijk op de huidige situatie in het Midden-Oosten.
Objectief en enigszins neutraal legt John Mearsheimer de situatie in het Midden-Oosten uit. Hij bekijkt ze als een wetenschapper en noemt bijvoorbeeld de aanval van Hamas op 7 oktober een politiek succes. Zonder te kijken naar de tragiek ervan, heeft 7 oktober de verhoudingen in het Midden-Oosten totaal verschoven en kan de aanval gezien worden als een overwinning voor Hamas. Ook de controle van Israël over Gaza van voor 7 oktober noemt hij een prestatie van de Israëlische overheid. De harde controle over Gaza en de rest van Palestina bracht de bevolking van Israël rust en stabiliteit. Zonder in te gaan op het leed van de Palestijnen concludeert Mearsheimer dat het gebied dus succesvol door Israël werd bestuurd.
Doordat de Israëliërs dachten Gaza onder controle te hebben was de aanval van Hamas volledig onverwacht. Vervolgens reageert Israël direct met een tweeledig offensief. Het doel is om zowel Hamas te vernietigen als de gegijzelden terug te halen. Echter, zo stelt Mearsheimer, lijkt de oorlogstactiek van Israël steeds meer als doel te hebben om de Palestijnen uit Gaza te verdrijven.
Mearsheimer baseert zich op een overweging tussen de verschillende bestuursopties voor Israël, Gaza en de Westbank. Dit is de regio die Israël vandaag de dag beheert, maar hoe kan Israël dit gebied politiek besturen? De eerste optie is een democratisch ‘greater Israël’. Maar er leven ongeveer 7,3 miljoen Palestijnen en 7,3 miljoen Joodse Israëli’s in deze hele regio. Een echte democratie zal dus het einde van de Joodse Israëlische staat betekenen. Dat zal dus nooit zal gebeuren, zegt Mearsheimer. De tweede optie is de tweestatenoplossing, maar Benjamin Netanjahu en de Israëlische elite hebben geen interesse in een tweestatenoplossing. Ze zijn daar zodanig tegen gekant dat ze zelfs Hamas steunden in Gaza, omdat ook Hamas geen tweestatenoplossing wil. De derde optie is een apartheidsstaat. Dit is wat de Israëlische staat van voor 7 oktober genoemd kan worden. Tot slot is de vierde optie etnische zuivering, wat het verdrijven van Palestijnen uit het hele gebied van ‘greater Israël’ betekent.
Om de dreiging van Hamas uit te schakelen is eigenlijk enkel etnische zuivering een optie, zo stelt Mearsheimer. Hamas is een gedachtegoed wat voort zou leven onder de Palestijnse bevolking, ook in een tweestatenoplossing en al helemaal bij het voort zetten van de apartheidsstaat. De Israëlische overheid is te intelligent om dit niet in te zien, zo argumenteert Mearsheimer.
Om een etnische zuivering te laten werken moet je een groot aantal onschuldige mensen doden en de plek onleefbaar maken. De Verenigde Naties en andere organisaties hebben al meerdere malen aan de alarmbel getrokken over de onmenselijke situatie in Gaza. Er heerst hongersnood, gebrek aan zorg en medicatie en algemene noodhulp geraakt nergens binnen. De Gazanen worden op deze manier langzaam maar zeker verdreven.
Maar, stelt Mearsheimer, tot nog toe lukt het Israël niet om de Palestijnen weg te krijgen uit Gaza. Daarnaast heeft Israël een probleem met Hezbollah in het Noorden. Zolang het conflict in Gaza duurt, zal Hezbollah Israël namelijk blijven aanvallen. Vervolgens gaat Mearsheimer in op de situatie tussen Israël, de VS en Iran. Na de aanval van Israël op de Iraanse ambassade in Damascus moest Iran wel met een tegenreactie komen. Door de inmenging van de VS is er een escalatie voorkomen, maar ook in de VS wordt Israël langzaamaan een pariastaat. De steun die eerst bestond vanuit de bevolking kalft af.
Israël zit volgens Mearsheimer diep in de problemen en de toekomst van het Midden-Oosten is zeer onduidelijk. Wat wel duidelijk is geworden is dat Israël niet zomaar terug kan naar de apartheidsstaat van voor 7 oktober en dat een Gaza vrij van Palestijnen een welkome oplossing zou bieden. Mearsheimer noemt het nog geen genocide maar stelt dat een poging tot etnische zuivering door de Israëlische overheid onweerlegbaar is.
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
