Op 24 februari 2022 gaf president Biden zijn toespraak over de 'niet uitgelokte' invasie van Rusland in Oekraïne. Screenshot YouTube whitehouse.gov
Mediakritiek, Analyse - Caitlin Johnstone,

Het illusionaire waarheidseffect en de ‘niet uitgelokte’ invasie van Oekraïne

Volgens onafhankelijk Australisch journaliste Caitlin Johnstone heeft het onophoudelijk toevoegen van de term "ongeprovoceerd" in elk commentaar van de media in de VS over de oorlog in Oekraïne, als gevolg dat mensen aannemen dat de invasie wel zonder provocatie moet zijn begonnen, omdat het ‘illusionaire waarheidseffect’ rede en logica omzeilt en een ander narratief creëert in het collectieve bewustzijn van de samenleving. Zij bekeek de VS-media, maar dezelfde trends zijn ook merkbaar in de eigen Belgische media.

maandag 21 augustus 2023 15:14
Spread the love

 

De meest flagrante vertoning van oorlogspropaganda in de 21e eeuw vond ongetwijfeld in 2022 plaats, toen de volledige westerse politieke/mediaklasse uniform de woorden “ongeprovoceerd[1]” (unprovoked) begon te mekkeren in verband met de Russische invasie in Oekraïne.

Op 23 februari 2022, de dag voor de invasie begon, schreef de redactie van The New York Times dat “een niet uitgelokte invasie van een soeverein Europees land een niet uitgelokte oorlogsverklaring is op een schaal, op een continent en in een eeuw waarin dat niet meer voor mogelijk werd gehouden”.

Na het uitbreken van de oorlog gaf het Witte Huis een verklaring met als titel “Opmerkingen van president Biden over Ruslands niet uitgelokte en niet gerechtvaardigde aanval op Oekraïne”.

Minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken deelde de verklaring van Biden op Twitter met de opmerking: “Ruslands voorbedachte, niet uitgelokte en niet gerechtvaardigde aanval in Oekraïne is een schaamteloze minachting voor de levens van onschuldige mannen, vrouwen en kinderen, voor Oekraïne’s soevereiniteit en territoriale integriteit en voor het internationaal recht”.

Begin maart 2022 schreef de redactie van The New York Times dat westerse sancties tegen Rusland als vergelding voor de invasie “hebben aangetoond dat er consequenties zijn voor niet uitgelokte agressieoorlogen”.

In april 2022 herhaalde de redactie van The New York Times deze slogan nog maar eens, door te schrijven dat Poetin “een niet uitgelokte oorlog had bevolen om zijn ambities van macht en de vernieling van een naburige natie te bevredigen”.

In mei 2022 herhaalde The New York Times nogmaals dat “Oekraïne steun verdient tegen Ruslands niet uitgelokte agressie”.

Volgens economisch analist Jeffrey Sachs gebruikte The New York Times de woorden niet uitgelokt “niet minder dan 26 keer, in vijf hoofdartikels, 14 opiniestukken van NYT-schrijvers en zeven gastbijdragen”.

Maar niet alleen de Gezaghebbende Krant zong over Oekraïne uit dezelfde zangbundel als de Amerikaanse regering. De redactie van de Bitse krant The Guardian schreef dat “de niet uitgelokte oorlog van de heer Poetin tegen een kleiner, democratisch buurland ertoe geleid heeft dat 1,7 miljoen mensen hun huizen zijn ontvlucht”.

De Los Angeles Times schreef dat de “meest opvallende slachtoffers van Ruslands niet uitgelokte invasie van Oekraïne de mensen zijn die hun leven zullen verliezen terwijl ze hun land verdedigen tegen een brutale (en met kernwapens uitgeruste) buurman”.

De redactie van de Chicago Tribune verwees naar “Poetins gewaagde, niet uitgelokte invasie van Oekraïne”. De Financial Times verwees naar “Poetins niet uitgelokte aanval op het buurland van Rusland” en The Washington Post verwees in twee aparte stukken naar de “rampzalige, niet uitgelokte invasie door Moskou” en naar “Ruslands niet uitgelokte invasie”.

Overal waar je keek, werd deze uitdrukking kritiekloos uitgebraakt door de westerse pers. CNN: “Ruslands niet uitgelokte invasie van Oekraïne heeft het land verwoest, honderden burgers gedood, een humanitaire ramp aangewakkerd en geleid tot een golf van sancties van het Westen.”

Time brabbelde over “Ruslands niet uitgelokte invasie van Oekraïne op 24 februari”. The New Yorker: “Vladimir Poetin gaf opdracht tot Ruslands niet uitgelokte invasie van Oekraïne.” NBC News: “Ruslands niet uitgelokte aanval op Oekraïne begon donderdag, na een wekenlange opbouw” en CNBC had het over “Ruslands niet uitgelokte invasie van Oekraïne”.

Dit zijn slechts een paar van de in principe eindeloze voorbeelden die ik kan aanhalen van deze oorlogsslogan die door de massamedia (in de VS) wordt verspreid. De westerse pers werpt zichzelf op als onpartijdige scheidsrechter van de waarheid, pretendeert superieur te zijn aan de propagandisten van de staatsmedia in landen als Rusland en China en claimt een legitimiteit die gewone mensen die sociale media gebruiken niet hebben.

En toch apen ze kritiekloos de woorden van de Amerikaanse regering na en kiezen ze partij tegen Rusland. De westerse media beweren dat ze de feiten rapporteren, maar de manier waarop ze in de pas lopen met het “niet uitgelokte” narratief laat zien dat het hun echte taak is om de wereldgebeurtenissen te kaderen op een manier die de communicatiebelangen van hun regering dient.

Dat zou al erg genoeg zijn als dat narratief gewoon een vooringenomen framing was van een controversiële kwestie en niet de openlijke leugen die het in werkelijkheid is.

Tijdens een interview in 2022 met de podcast Useful Idiots stelde Noam Chomsky dat we de westerse pers steeds de term “niet uitgelokt” horen gebruiken in verband met de Russische invasie in Oekraïne, ”omdat het absoluut een uitgelokte invasie was. En dat weten ze zelf ook”.

Het interview met Noam Chomsky begint op 14:18 (totaal 47:58):

“Als je vandaag als respectabel auteur in belangrijke tijdschriften wilt schrijven over de Russische invasie in Oekraïne, dan moet je het ‘de niet uitgelokte Russische invasie in Oekraïne’ noemen,” zei Chomsky.

“Dit is een zeer interessante uitdrukking. Ze werd immers nooit eerder gebruikt. Als je terugkijkt naar Irak, een volledig niet uitgelokte oorlog, dan heeft niemand dat ooit ‘de niet uitgelokte invasie van Irak‘ genoemd.”

“Eigenlijk weet ik niet of de term ooit is gebruikt – als dat zo was, was het maar heel marginaal. Als je het nu opzoekt via Google, krijg je honderdduizenden hits. Elk artikel dat verschijnt moet het hebben over de niet uitgelokte invasie van Oekraïne.” “Waarom? Omdat ze heel goed weten dat het uitgelokt was”, zegt Chomsky. “Dat rechtvaardigt de invasie niet, maar het was wel een enorme provocatie.”

Je kunt het inderdaad oneens zijn met de Russische invasie of vinden dat Poetin overdreven heeft gereageerd op de situatie, maar wat je niet kunt doen, is oprecht beweren dat de invasie niet uitgelokt was.

Het is simpelweg een vaststaand feit dat de VS en hun bondgenoten deze oorlog op een heleboel manieren hebben uitgelokt, van de NAVO-uitbreiding tot het steunen van een machtswissel in Kiev, tot medeplichtigheid aan agressie tegen separatisten in de Donbass en het sturen van wapens naar Oekraïne.

Er is ook een overvloed aan bewijs dat de VS en hun bondgenoten in de eerste weken van de oorlog een vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne hebben gesaboteerd, om dit conflict zo lang mogelijk te laten voortduren en zo de Russische belangen te schaden.

We weten dat westerse acties de oorlog in Oekraïne hebben uitgelokt, omdat veel westerse experts op het gebied van buitenlands beleid jarenlang hebben gewaarschuwd dat westerse acties een oorlog in Oekraïne zouden uitlokken.

Er zijn beelden van John Mearsheimer die in 2015 reeds nadrukkelijk waarschuwde dat “het westen Oekraïne om de tuin leidt en het eindresultaat is dat Oekraïne zal worden verwoest”. En dat is precies hoe het afliep.

De reden dat “realisten” inzake buitenlands beleid, zoals Mearsheimer, de oorlog in Oekraïne correct konden voorspellen, is dat ze in hun analyse vooropstelden dat grootmachten nooit bedreigingen van andere grootmachten aan hun grenzen zullen accepteren.

Dit is een essentieel gegeven om de grote conflicten van de jaren 2020 te begrijpen, niet alleen tussen de VS en Rusland, maar ook tussen de VS en China – en de VS zijn in beide gevallen degenen die de bedreigingen aan de grenzen van hun vijanden opbouwen.

“De stelling dat deze oorlog niet uitgelokt is, is van groot strategisch belang”, twitterde buitenlands beleidsanalist Max Abrams onlangs in reactie op mijn commentaar over dit onderwerp.

“Dat (argument) vergoeilijkt de rol van de NAVO-expansie, de inmenging in de Maidanopstanden van 2014 en de steun aan extreemrechtse extremisten in de burgeroorlog. Het pleit niet alleen de VS vrij, maar het helpt ook om Rusland zwart te maken en de oorlog als iets volkomen rechtvaardigs te verkopen.”

De reden waarom de massamedia eenstemmig de woorden “niet uitgelokt” mekkerden over deze oorlog, is omdat de massamedia propagandaorganen zijn van het VS-imperium. Hun herhaaldelijk gebruik van deze oorlogspropagandaslogan maakt misbruik van een tekortkoming in de menselijke cognitie die bekend staat als het illusionaire waarheidseffect, waardoor onze geest moeilijk het onderscheid kan maken tussen de ervaring van iets vaak te horen en de ervaring van iets te horen dat waar is.

Alleen al het herhaaldelijk toevoegen van de woorden “niet uitgelokt” in elke commentaar over de oorlog in Oekraïne, maakt dat mensen aannemen dat de invasie wel zonder provocatie moet zijn begonnen, omdat het illusionaire waarheidseffect rede en logica omzeilt om zo een narratief te creëren in het collectieve bewustzijn van onze samenleving.

Het feit dat alle massamediabedrijven dit unisono begonnen te doen, tegen alle journalistieke training en ethiek in, toont aan hoe eensgezind de massamedia zijn in het dienen van het VS-imperium. Als de noodzaak om een narratief door te drukken zo urgent is, valt de façade van journalistieke onpartijdigheid en onafhankelijkheid weg en zien we de ware aard van de meest geavanceerde propagandamachine die ooit heeft bestaan.

 

Dit is de vertaling van The Illusory Truth Effect And The “Unprovoked” Invasion of Ukraine door Peter Claes. Caitlin Johnstone is een onafhankelijke journaliste in Melbourne, Australië die bericht over de VS en over financiële en buitenlandse kwestie, op haar persoonlijke blog. Zij financiert haar werk volledig met donaties van personen. Je kan je rechtstreeks abonneren op haar nieuwsbrief.

De meest lugubere toepasser van het ‘illusory truth effect’ was Duits minister van propaganda (zijn officiële titel!) Joseph Goebbels: “Als je een enorme leugen maar blijft herhalen gaan mensen ze uiteindelijk geloven. De leugen kan echter maar zolang worden volgehouden als de capaciteit van de Staat om de politieke, economische en/of militaire gevolgen van de leugen verborgen te houden voor de bevolking. Het is dus essentieel dat de Staat al zijn macht inzet om dissidentie te onderdrukken, want de waarheid is de dodelijkste vijand van de leugen, en daarom is de waarheid de grootste vijand van de Staat.” In de definitie van Wikipedia is deze uitspraak volledig weggelaten (nvdr.).

Note:

[1] Taalkundig gezien is ‘niet uitgelokt’ beter dan ‘ongeprovoceerd’, wat verder in de tekst gebruikt wordt.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!