Natuurlijk hebben Washington en zijn bondgenoten nog steeds veel actiemiddelen – openlijke en verborgene, legale en illegale – om hun belangen op te dringen, maar ze stuiten steeds vaker op de verdediging van de nationale soevereiniteit op alle gebieden, militair, economisch, politiek en diplomatiek.

In dit artikel vermelden we enkele van de meest opvallende feiten op dit gebied van de afgelopen weken.

Militair

Officieel hebben de Verenigde Staten 800 militaire bases in het buitenland, met bijna 200.000 soldaten, of bijna 10 procent van hun militair personeel. Ter vergelijking: Rusland heeft slechts een twintigtal militaire bases in het buitenland, voornamelijk op het grondgebied van voormalige Sovjetrepublieken. China heeft slechts één buitenlandse militaire basis in Djibouti.

Desondanks zorgde de opening in februari 2024 van één Russische militaire basis in de Centraal-Afrikaanse Republiek voor westerse verklaringen over “het gevaar van het Russisch imperialisme”. Aankondigingen van soortgelijke plannen in Burkina Faso, Soedan en Niger kregen gelijkaardige paniekerige commentaren.

De Amerikaanse propaganda blijft altijd dezelfde, alleen vindt ze steeds minder gehoor in veel landen.

Buitenlandse legerbases: VS 800, Rusland 20, China 1

Dit is het geval in Niger, waar de regering de Verenigde Staten niet alleen heeft gevraagd hun soldaten uit hun twee bases te repatriëren, maar ook onmiddellijk reageerde toen Washington daarmee maar bleef treuzelen, onder het voorwendsel dat het tijd kost om troepen naar buurlanden te verplaatsen.

De Nigerese regering heeft daarop de Russische regering gewoon toestemming gegeven om haar soldaten op deze twee bases in te zetten, nog voor het vertrek van de Amerikaanse troepen. Dat is een flinke waarschuwing en tegelijk anticipeert ze daarmee op een mogelijk plan van de VS om hun troepen daar te houden.

Na de terugtrekking van de Franse troepen uit Mali, Niger en Burkina Faso en de oprichting in maart van de Alliantie van Sahel-staten, die de oprichting van een gezamenlijke militaire macht omvat, beklemtonen die staten hun nationale defensiesoevereiniteit en verzetten ze zich tegen de gebruikelijke inmenging van Frankrijk, de Verenigde Staten en de NAVO.

Senegal: een teken van hoop

Op het politieke front versterkt de verkiezingsoverwinning van oppositiekandidaat Bassirou Diomaye Faye in Senegal de krachten voor onafhankelijkheid in de regio. Hoewel het nog te vroeg is om de impact van deze democratische overwinning op de regio te beoordelen, is ze onmiskenbaar een teken van hoop voor iedereen die een breuk met het neokoloniale beleid wil.

Veel perscommentatoren hebben de Senegalese ervaring lang geplaatst tegen die van de Alliantie van Sahel-staten. De eerste noemen ze democratisch, de tweede dictatoriaal. Opnieuw is het de bedoeling om te verdelen en te heersen, tegen te werken om te manoeuvreren, te vleien om te manipuleren.

De VS werd vernederd in de Algemene Vergadering van VN

Over een andere kwestie, die van de genocide tegen het Palestijnse volk, hebben de Verenigde Staten recent eveneens een wereldwijde vernedering gekregen met de stemming in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties: 143 van de 194 staten stemden voor een resolutie die oproep om de staat Palestina als lidstaat te erkennen.

Dit is een klap in het gezicht van Washington, want de VS heeft in de Veiligheidsraad het Palestijnse lidmaatschap altijd tegengehouden met een veto. Colombia heeft zelfs zijn diplomatieke betrekkingen met de zionistische staat verbroken. Turkije doet hetzelfde met zijn handelsbetrekkingen met Tel Aviv, onder druk van de publieke opinie van dat land.

Dedollarisatie

Het belangrijkste strijdpunt tussen de unipolaire wereld van de VS en de opkomende multipolaire wereld is natuurlijk de economie. Dat bevestigde op 3 mei ook de Russische vertegenwoordiger bij het Internationaal Monetair Fonds, Alexey Mozhin:

“De BRICS moeten zich voorbereiden op een mogelijke ineenstorting van het internationale monetaire systeem. We kunnen op deze crisis anticiperen door een valuta te creëren die gebaseerd is op een mandje valuta’s van de aangesloten landen. Zo’n voorstel is in de maak. In het geval van de ineenstorting van de dollar en het internationale monetaire systeem, zal het natuurlijk nodig zijn om de genoemde BRICS-boekhoudeenheid om te zetten in een echte valuta”.

Deze aankondiging is een versnelling van dedollarisatie die de BRICS begin 2024 hebben aangekondigd. De voor dit jaar aangekondigde doelstelling is om 30 procent van de handel in een andere valuta dan de dollar te laten plaatsvinden.

Ivan Chebeskov, plaatsvervangend minister van Financiën van Rusland, zei in januari: “De meeste BRICS-landen geloven dat betalingen in nationale valuta noodzakelijk zijn. We zijn al een grote familie met tien landen. De meeste van hen steunen de plannen om nieuwe betalingsmechanismen te creëren en delen hun ervaring met het ontwikkelen van digitale valuta’s van centrale banken”.

De BRICS biedt een antwoord op de chantage van VS met het SWIFT-netwerk

Met andere woorden, de BRICS proberen zich te bevrijden van het SWIFT-netwerk door een alternatief internationaal betalingssysteem te creëren. Het internationale SWIFT-betalingsnetwerk brengt duizenden financiële instellingen in elk land ter wereld samen.

De macht van de Verenigde Staten om een land los te koppelen van het SWIFT-netwerk heeft onmiddellijke economische gevolgen. Economische uitwisselingen worden veel ingewikkelder en dalen snel. De dreiging van afsluiting is dan ook een belangrijk chantagemiddel dat al verschillende keren is gebruikt: twee keer tegen Iran, één keer tegen Noord-Korea en nu tegen Rusland als sanctie voor de oorlog in Oekraïne.

De op één na grootste bank van Rusland, VTB, heeft voor 2022 een verlies van 612 miljard roebel (6 miljard euro) aangekondigd als gevolg van de afsluiting van het SWIFT-netwerk. Alleen de ontwikkeling van de handel in andere valuta heeft Rusland in staat gesteld om een economische ineenstorting te voorkomen.

Door de weg vrij te maken voor dedollarisatie en de uiteindelijke creatie van een nieuw internationaal betalingssysteem dat eerst gebaseerd is op een nieuwe gemeenschappelijke rekeneenheid en dan uiteindelijk op een nieuwe internationale munt, valt voor de Verenigde Staten een van hun essentiële pressiemiddelen weg.

Voor meer informatie

– Laurent Lagneau, Au Niger, les forces américaines et les “instructeurs” militaires russes cohabitent sur la base de Niamey, Zone militaire
– Les BRICS peuvent offrir une alternative si le dollar s’effondre, déclare le directeur russe du FMI, 5 mei 2024.