Vergeet het separatisme, het confederalisme, het egoïsme, het incivisme, en de particratie. De verkiezingen van 9 juni gaan maar over één vraag: “Wie gaat de 27 miljard euro die Europa ons oplegt betalen?”

Wordt dit een herhaling van de besparingen onder de regeringen Martens-Dehaene (CD&V, 1979-1999), indexsprongen, een loonnorm, een loonstop, een solidariteitspremie, aftopping van de pensioenen, inkrimping van de uitgaven in de sociale zekerheid, crisisbelasting?

Dat er betaald moet worden is volgens de EU onbetwistbaar. Dat maakt dat het Belgische beleid beperkt is tot de vraag wie moet betalen en op welke post dat moet gebeuren. De gemakkelijkste oefeningen zijn afhoudingen aan de bron, aan het loon en aan het pensioen, crisisbelasting.

Heel wat moeilijker is de andere verworvenheid van de welvaartsstaat, de gezondheidszorg. Wat zijn daarover de voorstellen? Er zijn er die op de gezondheidszorg niet willen besparen: Groen, Vooruit, CD&V, en PVDA. Groen en PVDA stellen een miljonairstaks voor, CD&V, Vooruit en PVDA willen de zorg verbeteren.

NV-A wil tegen 2025, 675 miljoen besparen wat tegen 2029 moet oplopen tot 4,537 miljard. Open VLD wil verlaging compenseren door beperking van de werkloosheid in de tijd. Vlaams Belang wil een aparte sociale zekerheid voor migranten.

Wie beweert dat er geen verschil meer is tussen links, rechts en het midden heeft dus ongelijk

Wie beweert dat er geen verschil meer is tussen links, rechts en het midden heeft dus ongelijk. Groen, Vooruit en PVDA zijn links, NV-A en Open VLD rechts. CD&V wil het alweer niet “specifiek” aangegeven, Vlaams Belang wél: op de migranten. Daarmee heeft de kiezer, wat de gezondheidszorg betreft, toch een criterium om zijn stem te bepalen.

Voorgaande vergelijking geeft ook aan waarover het debat over het beleid in feite en echt gaat. Dat gaat niet meer over wat ons jarenlang heeft beziggehouden, niet meer over splitsen of niet.

Dat zelfs De Wever nu premier wil worden zonder staatshervorming bevestigt de onzin waardoor wij veel tijd hebben verloren om het echte probleem te kunnen ontzien.

Het toont ook wat de werkelijke betekenis is wat De Wever bedoelt met het behoud van de Vlaamse welvaartsstaat: tegen 2029 4,537 miljard besparingen op de sociale zekerheid!

Daarmee zitten wij in de meest klassieke en universele vraag over wat een politiek beleid kan zijn, wat de werkelijke inhoud is van wat wij de welvaartsstaat noemen. Daarin neemt de verzorgingsstaat een voorname plaats in.

Ondanks wij er een kwarteeuw aan verloren hebben, gaat het opnieuw over wat de welvaartsstaat voorheen was, een aanvaardbare verdeling van de winsten en de lasten en de toepassing van het solidariteitsprincipe.

De gewestelijke ministers zitten er als toeschouwers bij

Maar ook daarover beslissen niet onze 795 vertegenwoordigers. Zoals het schouwspel tijdens de pandemie aantoonde zitten de gewestelijke ministers er als toeschouwers bij en moeten de federale ministers enkel zorgen voor de verdeling van wat in Europa werd toegekend.

Federaal premier De Croo heeft dus geen ongelijk wanneer hij over de landsgrens kijkt om te zien wat daar te versieren valt. Dat het verhaal over het soevereine Vlaanderen nu als opgeklopt deeg in elkaar zakt en aangebakken uit de oven dreigt te komen, heeft toch een positief neveneffect.

Misschien zijn wij uiteindelijk verlost van wat ons al die tijd heeft beziggehouden, het separatisme waarvoor geen grondwettelijke oplossing is, dat Europa niet zal toelaten, en waarvoor er evenmin centen zijn.

Zo kunnen we nu aandacht hebben voor wat er echt toe doet: het behoud van de welvaartsstaat waarvoor onze ouders en grootouders hebben gezorgd. Dat is niet de ‘Canon van Vlaanderen’ maar de ‘Canon van België’.