Voor één dag aan noodhulp geleverd

Amerikaans president Joe Biden pompte 230 miljoen dollar in de bouw van een drijvende pier om Gaza te voorzien van noodhulp en voedsel als alternatief voor de door Israël gecontroleerde landroutes. Gaza ondergaat sinds 7 oktober – met uitzondering van een zeven-dagen-lange wapenstilstand eind november 2023 – een ononderbroken genocide en kampt met chronische voedsel- en medicijntekorten. Meer dan 40.000 mensen kwamen reeds om door Israëlische luchtaanvallen en de schrijnende toestanden in Gaza, waaronder hongersnood.

Het broze bouwproject kon de matige mediterrane winden en zomerstormen echter moeilijk weerstaan. De pier was sporadisch operationeel voor slechts twee van de zes weken vooraleer ze uiteen begon te vallen. Ze kon uiteindelijk maar voorzien in de levering van een verwaarloosbare hoeveelheid noodhulpgoederen die de extreme behoefte bijlange niet kon tegemoetkomen.

Persagentschap Reuters meldt dat in totaal zo’n 480 vrachtwagens Gaza hadden bereikt via de pier, gedurende diens werking. Dat zijn er twintig te weinig om zelfs maar te kunnen voorzien in één dag aan noodhulp voor Palestijnen in Gaza. Volgens de VN zouden er dagelijks namelijk 500 vrachtwagenladingen nodig zijn om in hun behoeften te voorzien.

De weinige hulpgoederen die via de pier in Gaza aangeleverd werden, kwamen tevens nauwelijks bij de bevolking in nood terecht door de vernielde infrastructuur, de chaos en de onvoorspelbaarheid en willekeurigheid van Israëlische controleposten in Gaza. Bovendien, alhoewel de noodhulp in bescheiden mate in Gaza terechtkomt, is er niemand om de goederen te verdelen.

“Een dure afleiding”

Hulporganisaties en Amerikaanse officieren stellen zich collectief de vraag waarom Washington Israël niet meer onder druk zette om meer hulp via de landroutes binnen te laten. “Als je het totaal aantal dagen dat de pier operationeel was bij elkaar optelt, komt het neer op amper een fractie van wat er via een landroute binnen kan komen”, zei Alexandra Saieh, humanitair beleidsmanager bij Save the Children International. “De pier was een dure afleiding van het echte probleem – Israël laat geen ongehinderde, onbelemmerde noodhulp toe.”

Waarom moest noodhulp honderden kilometers over zee vervoerd worden vanaf Cyprus om aangeleverd te worden via een dure, onnodig complexe pier als de Israëlische haven van Asjdod op één uur rijden ligt, luidt de vraag.

“De VS wilden laten zien dat ze iets deden om de humanitaire inspanningen te ondersteunen, maar slaagden er niet in Israël te dwingen het meest voor de hand liggende, noodzakelijke te doen, namelijk volledige toegang verlenen via de landroutes of toegang verlenen vanaf de Israëlische markt en de Westelijke Jordaanoever”, zegt Tania Hary, algemeen directrice van Gisha, de Israëlische mensenrechtenorganisatie die een rechtszaak heeft aangespannen tegen het Israëlische leger vanwege diens belemmering van hulpverlening.

“Dus werd er een ongelooflijk dure, inefficiënte oplossing bedacht die uiteindelijk een compleet rampzalige geldverspilling bleek te zijn en een kolossale en beschamende mislukking”, aldus Hary.

VS machteloos tegenover Israël?

Dat Bidens regering – geteisterd door vernietigende kritiek en kelderende populariteit binnen zijn eigen partij vanwege diens wanbeleid inzake Gaza – zijn toevlucht moest nemen tot het bouwen van de pier, spreekt boekdelen over Washingtons onbekwaamheid ten aanzien van Israëls strijdlust.

Republikeinse wetgever Mike Rogers noemde het pierproject op 27 juli zelfs “beschamend”. Rogers pleitte eerder in eind juni al voor de afbraak van de pier wegens inefficiëntie en noemde het een “grove verspilling van belastinggeld”. Bidens eigen Democratische partijgenoten beschouwen de Gaza pier-saga niet als een mislukking. Zijn Nationaal Veiligheidsadviseur Jake Sullivan vindt dat elk beetje noodhulp dat Gaza bereikt een succes is.

Het catastrofale falen van het project illustreert echter niets minder dan de onkunde van Israëls belangrijkste partner, de VS, in het temperen van de Knessets onbuigzaamheid.

Washington heeft echter een belangrijke troef die het tot nu toe nog niet heeft ingezet: de 4 miljard dollar die de VS jaarlijks vrijmaakt en regelmatig opdrijft voor militaire en algemene steun aan Israël – essentieel voor het onderhouden van deze apartheidsstaat – sterker conditioneren en sanctioneren.