“De Europese unie raast als een pletwals over honderdduizenden van haar burgers” schrijft Mia Doornaert in De Standaard (18/09/2024) . De Europese commissie solfert de burgers steeds meer strengere regels op, en “lapt alle fatsoenregels aan haar laars” voegt ze eraan toe. Het geval dat ze aanhaalt gaat over de verplichting om verwarmingsketels die niet meer conform zijn aan te passen of te vervangen om de uitstoot van CO2 en/of fijn stof te verminderen. “Dat moet van Europa”. Dit is maar één voorbeeld, maar tienduizenden Belgen en ontelbaar meer Europeanen zitten in de tang tussen wat Europa oplegt en wat praktisch mogelijk, haalbaar en betaalbaar is. Dit wordt allemaal over de hoofden van de burgers beslist en zadelt hen op met een stortvloed van verplichtingen die voor velen onuitvoerbaar of onbetaalbaar zijn, dit doet “het groene Europa steeds meer overkomen als een pletwals” (Mia Doornaert).
Deze verplichtingen kaderen in de pogingen van de staat om de klimaatopwarming tegen te gaan en hiermee aan haar “zorgplicht” om de burgers te beschermen te voldoen.
Ten aanzien van Zwitserland heeft het Europees hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg een klacht van de Climate Change Senior Women’s association gegrond verklaard en Zwitserland veroordeeld omdat het land hun recht op een privé- en gezinsleven (art; 8 EVRM = Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens) zou hebben geschonden. Meer bepaald zouden de steeds frequentere en intensere hittegolven, veroorzaakt door klimaatverandering, een reële en ernstige bedreiging vormen voor de gezondheid en het privé- en gezinsleven van de klimaatsenioren. Het EHRM zag een verband tussen deze negatieve effecten en de Zwitserse klimaatbeschermingsmaatregelen. Art. 8 EVRM omvat namelijk ook een recht om beschermd te worden tegen de ernstige negatieve effecten van klimaatverandering op het leven, de gezondheid, het welzijn en de levenskwaliteit. Zwitserland zou dit “recht” – dat van een vreemde (niet-Zwiterse) instantie komt – hebben geschonden, onder andere omdat het had nagelaten de nationale limieten voor broeikasgassen te kwantificeren, bijvoorbeeld door middel van een CO2-budget. Bovendien had Zwitserland in het verleden zijn doelstellingen voor het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen niet gehaald.
Hier is het een rechterlijke macht die een soeverein land terechtwijst over hoe het omgaat met haar milieu. Het is zeer problematisch wanneer klimaatbescherming wordt toegeëigend door internationale justitie. Natuurlijk is milieu- en klimaatbescherming belangrijk, maar het is onaanvaardbaar dat klimaatactivisten en de rechterlijke macht het democratische debat willen uitschakelen.
In Zwitserland maken het parlement en het volk het klimaatbeleid en niet een groep rechters, en zeker niet buitenlandse rechters. (1) De Zwitserse Raad van Staten en de Nationale raad (die de stemgerechtigde bevolking vertegenwoordigt) maakten duidelijk dat zij de uitspraak van het EHRM niet aanvaarden.
Dit zijn maar twee voorbeelden die illustreren hoe er wetten, regels en verplichtingen worden opgelegd door instanties die aan de democratische controle ontsnappen.
De mensenrechten zijn bedoeld om het individu te beschermen tegen staatsinmenging en opdringerigheid van de staat maar in plaats van effectieve rechten die het individu beschermen zijn mensenrechten veranderd in een universele verantwoordelijkheid van de staat, waarbij de staat een zorgplicht op zich neemt om mensen zogenaamd te beschermen. De oorspronkelijke mensenrechten worden meer en meer in hun tegendeel gekeerd. De staat—oftewel de politiek—bepaalt dan wat er beschermd moet worden en hoe dit moet gebeuren. Dit leidt tot de volledige uitschakeling van het individu, dat niet langer zelfstandig en verantwoordelijk kan handelen, en resulteert in een voogdijstaat waar persoonlijke autonomie wordt ondermijnd. De mensenrechten kunnen allemaal worden genegeerd en terzijde geschoven door de machthebbers, zoals we hebben gezien o.a. tijdens de coronacrisis.
Hier zien we dus een tendens naar totalitarisme. Blijkbaar heeft het totalitaire gedachtegoed stevig post gevat in de hoofden van veel mensen. Wat ligt er aan de basis van de totalitaire gedachten?
De politisering van de wetenschap
De politici beroepen zich meestal op “ de wetenschap” om hun beleid kracht bij te zetten, zo niet om kritiek en tegenspraak de mond te snoeren. Meer bepaald gebeurt dit inzake klimaat en volksgezondheid (de coronacrisis).
Aan de basis van totalitaire gedachten ligt, op geestelijk en psychisch gebied, een fundamenteel probleem in het innerlijk van veel wetenschappers zelf, en vervolgens bij de politieke machthebbers. Niet alle wetenschappers zijn vrij van het verlangen naar macht, dat voortkomt uit een trotse overtuiging dat ze het juiste wetenschappelijke resultaat hebben bereikt en daarvoor prestige en roem genieten. Wanneer dit resultaat door vele andere wetenschappers wordt gedeeld en de “heersende doctrine” wordt, en vervolgens economisch wordt geïmplementeerd, ontstaan er aanzienlijke financiële belangen. Wetenschappers die deel uitmaken van deze dominante stroming profiteren dan ook financieel, wat hun machtspositie verder versterkt. Dit streven naar macht en de nauwe verwevenheid van wetenschap, economie en politiek vormt de geestelijke voedingsbodem voor totalitaire ideeën.
Andere wetenschappelijke bevindingen van individuen of minderheden worden in zo’n systeem niet meer gezien als een legitieme wetenschappelijke uitdaging, maar als een bedreiging voor de gevestigde belangen van de dominante groep. Deze alternatieve inzichten worden dan niet op wetenschappelijke gronden weerlegd, maar met onwetenschappelijke middelen bestreden: door ze te negeren, door hun publicatie in wetenschappelijke tijdschriften te blokkeren en door ze geheel buiten de media te houden. Wanneer de machtsbelangen van de staat worden gecombineerd met die van de dominante wetenschappers, wordt de juistheid van hun standpunten “democratisch” gerechtvaardigd aan het publiek: de grote meerderheid van wetenschappers zou immers vanzelfsprekend de waarheid vertegenwoordigen tegenover een kleine, afwijkende minderheid. Dit betekent dat een bepaalde wetenschappelijke discipline de alleenheerschappij heeft gekregen over de wetenschap, d.w.z. over de waarheid. Dit is totalitarisme in perfectie, waartegen geen verzet meer mogelijk is. De ergste dictaturen ontstaan als “de wetenschap” of religie de macht grijpt.
Totalitarisme
Afwijkend denken wordt niet alleen gemarginaliseerd, maar ook actief onderdrukt in naam van consensus en autoriteit. De overgrote meerderheid van de mensen is hier vaak van onder de indruk. Maar als het om kennis gaat, beslissen meerderheden niet. 3 x 4 = 12, zelfs als een grote meerderheid van de wiskundigen zou beweren dat de uitkomst 11 is. Hetzelfde geldt voor alle wetenschappen. Elke wetenschapper weet dit. Scheikundeprofessor Dr. Gerald Dyker zei het bijvoorbeeld heel bondig in een interview:
“De mening van de meerderheid is volledig irrelevant. Het is niet omdat veel mensen het met elkaar eens zijn dat er kennis is gecreëerd. De geschiedenis van de wetenschap staat vol met fouten van de meerderheid. En als iemand ons wil doen geloven dat er in de wetenschap unanimiteit is, dan is dat altijd een geval van politieke misleiding en propaganda.” (2)
Met andere woorden: de “consensus” van de “Scientific community” is irrelevant. Vele wetenschappers die het niet eens zijn zwijgen, want wie het er niet mee eens is, krijgt geen onderzoeksgeld, wordt niet geaccepteerd in de relevante kringen en er wordt niet naar geluisterd.
Een politiek die op basis van wetenschappelijke consensus – bijvoorbeeld bij de virologen (coronacrisis) of bij de klimaatwetenschappers (IPCC = International Panel on Climate Change) – de mensen allerhande verplichtingen oplegt is arbitrair en totalitair.
Aangaande het klimaat is de veronderstelling dat de bevindingen van het IPCC over het algemeen betrouwbaar en onbetwistbaar zijn, niet houdbaar. Het houdt geen rekening met het feit dat het IPCC een politiek gecontroleerde organisatie is met een voorgefilterd wetenschappelijk opiniespectrum. De onevenredige deelname van milieuactivistische groeperingen in vergelijking met vertegenwoordigers van de industrie geeft aan dat het IPCC zijn beoogde onafhankelijke functie nauwelijks kan vervullen. Dit vereist een evenwichtigere samenstelling en wetenschappelijke besluitvorming die onafhankelijk is van de politiek.”(3) Overigens is de klimaatwetenschap niet “af”, niet gefinaliseerd, niet voor eens en voor altijd beslist, maar precies het tegenovergestelde. Elke serieuze discussie over het veranderende klimaat moet beginnen met het erkennen van niet alleen de wetenschappelijke zekerheden, maar ook de onzekerheden, vooral in projecties voor de toekomst.(4)
De politisering van de rechterlijke macht.
We zien hoe juridische instanties meer en meer de macht grijpen, hoe ze zelf aan politiek gaan doen. Elk individu heeft het recht om effectief door de staat beschermd te worden tegen de schadelijke gevolgen van klimaatverandering op het leven, de gezondheid, het welzijn en de levenskwaliteit, zeggen de rechters in Straatsburg. Daarmee hebben ze een mensenrecht in het leven geroepen dat voorheen niet bestond en dat door zijn vaagheid de deur kan openzetten voor allerlei soorten claims. Met de uitspraak “Climate Seniors v. Switzerland” heeft het EHRM de grens tussen rechterlijke macht en wetgevende macht (politiek) overschreden en zich bevoegdheden toegeëigend waar het geen recht op heeft.
De scheiding der machten
De mensen die de gevolgen van de opgelegde verplichtingen moeten dragen zitten in de tang tussen wat hen wordt opgelegd en wat praktisch mogelijk, haalbaar, draagbaar en betaalbaar is. Het mogen niet de gepolitiseerde wetenschappers, noch de gepolitiseerde rechters zijn die de wetten bepalen.
Deze valse trend kan alleen worden gestopt en in heilzame banen worden geleid als er steeds meer inzicht komt in de noodzaak om de drie sociale gebieden wetenschap en cultuur – waartoe ook de rechterlijke macht behoort –, de wetgevende macht (politiek) en de economische belangen strikt van elkaar te scheiden. Het streven naar macht en de nauwe verwevenheid van wetenschap, economie en politiek vormt de geestelijke voedingsbodem voor totalitaire ideeën. De huidige staat, de eenheidsstaat, mag in de toekomst geen invloed meer hebben op de rechterlijke macht (en ook niet op de wetenschap!) en vice versa.
Democratie versus totalitarisme
Een ware democratie is het middel bij uitstek om totalitarisme te voorkomen. Want in een echte democratie hebben de burgers op politiek niveau steeds het laatste woord. Via bindende referenda kunnen ze de politici corrigeren als hun beslissingen als onrechtvaardig en/of disproportioneel worden ervaren. De waakhondfunctie van het volk en een echt feedbacksysteem moet aanwezig zijn. Hier is de enige toetssteen niet de “wetenschappelijke consensus” maar het gevoel voor rechtvaardigheid, dat gebaseerd is op het gevoel voor de gelijkwaardigheid van de ander. Vanuit hun rechtvaardigheidsgevoel en hun psychische en economische draagkracht kunnen de mensen dan zelf bepalen welke wetten en maatregelen adequaat en proportioneel zijn. In een democratie immers moeten degenen die de gevolgen van een beslissing moeten dragen kunnen mee beslissen. Op deze manier kunnen de burgers de totalitaire tendens vanuit de gepolitiseerde wetenschap en rechterlijke macht een halt toe roepen. Zwitserland, het meest democratische land op het Europese continent legt het oordeel van het EHRM dan ook naast zich neer. De wetgevende macht zijn de burgers want zij besturen zichzelf. Het is niet de taak van de rechterlijke macht om wetten te maken, ze kan alleen optreden na klacht wanneer een – democratisch tot stand gekomen – wet wordt overtreden.
Sluit u aan bij Meer Democratie vzw en steun ons om onze democratie gezond te maken en te versterken om weerwerk te bieden aan de tendens tot totalitarisme. Wij zijn een beweging voor directe democratie waarbij de burgers via bindende referenda hun samenleving zelf kunnen vormgeven. Onze acties zijn alleen mogelijk door mensen als u. Meer Democratie krijgt geen subsidie en de meeste private fondsen sluiten politieke doelstellingen uit. Help ons nog sterker te staan en word Vriend voor een maandbedrag dat u zelf kiest. Daarmee zorgt u dat we snel kunnen handelen en acties op langere termijn kunnen plannen. Maar ook met een eenmalige donatie helpt u onze acties vooruit!
Marc Vanvelk, bestuurslid van Meer Democratie vzw
___________________________________________________________________________
(2) https://reitschuster.de/post/ist-die-echte-wissenschaft-tot-die-maer-von-der-mehrheitsmeinung/
(3) Fritz Vahrenholt / Sebastian Lüning: «Unanfechtbar? Der Beschluss des Bundesverfassungsgerichts zum Klimaschutz im Faktencheck», München 2021. Citaat: “Het IPCC is geen puur academische organisatie voor het ophelderen van klimaatkwesties en de gevolgen ervan. Het gaat ook om invloed op financiën en macht. In een interview met de NZZ in 2010 zei Ottmar Edenhofer, hoofdeconoom van het Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK): “Maar het moet duidelijk gezegd worden: we zijn de rijkdom van de wereld de facto aan het herverdelen via het klimaatbeleid. Het is duidelijk dat de eigenaren van kolen en olie hier niet blij mee zijn. We moeten onszelf bevrijden van de illusie dat internationaal klimaatbeleid milieubeleid is. Het heeft bijna niets te maken met milieubeleid, met problemen zoals bossterfte of het gat in de ozonlaag.”
(4) Steven E. Koonin: «Climate Science is Not Settled», https://www.wsj.com/articles/climate-science-is-not-settled-1411143565
