Woensdag 26 juli heb ik voor het eerst de waterbus genomen aan de Becokaai, Havenlaan Brussel tot in het centrum van Vilvoorde. Deze waterbus werd gelanceerd in 2013 en is een gezamenlijk initiatief van Brussels by Water, Kanaaltochten Brabant en Scaldisnet. Het wordt financieel ondersteund door diverse openbare instanties.

Het traject tussen de Becokaai en Vilvoorde wordt tussen 1 mei en 31 oktober dagelijks 8 keer afgelegd en kost €3,50 voor een rit. Van 1 mei tot 30 juni en van 14 augustus en 31 oktober wordt er enkel uitgevaren op weekdagen. In 2022 werden op die manier 45.535 passagiers vervoerd, iets meer dan in de periode voor corona. In 2019 namen 43.900 passagiers de waterbus.

Het zijn tot dusver vooral toeristen die de waterbus nemen. Het potentieel is echter zoveel groter. Hiervoor zijn er echter investeringen nodig in een sneller, groter en properder voertuig. De waterbus doet er momenteel tussen Vilvoorde centrum en de Becokaai bijna een volledig uur over en kan voor het woonwerkverkeer dan ook niet concurreren met de trein die vanuit Vilvoorde op een tiental minuten in Brussel-Noord arriveert.

Foto: Luc Vanheerentals

Er zijn echter wel perspectieven om pendelaars aan te trekken indien de tijd gehalveerd kon worden – Tour&Taxi’s bijvoorbeeld is vlakbij Becokaai – en er zuidwaarts in Brussel-stad meer stopplaatsen gecreëerd worden.

Op Brussels grondgebied stopt de bus momenteel nog enkel aan de Van Praet brug, de Heembeekkaai en de Cruise Terminal. Het boottraject zou ook uitgebreid kunnen worden ten zuiden van Brussel en ten noorden van Vilvoorde om pendelaars aan te trekken. De waterbus vaart op diesel en dat moet natuurlijk elektrisch worden.

Om meer geld aan te trekken is het nodig dat de betrokken overheden – Brussel, Vlaanderen, provincie Vlaams-Brabant, lokale besturen – geloven in het potentieel van de waterbus. Men zou zich kunnen spiegelen aan het enorme succes van de waterbus op de Schelde in Antwerpen die in 2022 liefst 780.000 mensen vervoerde (tegenover 633.000 in 2021).

In 2025 wil men de kaap van een miljoen passagiers ronden. Het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust bestudeert momenteel ook al de komst van een waterbus op het kanaal Gent-Terneuzen.

De Lijn, MIVB en TEC moeten in Brussel rond de tafel gaan zitten en bekijken hoe de waterbus kan geïntegreerd worden in het openbaar vervoersnet in en rond de hoofdstad.

Voor een aantal trajecten langs het kanaal is er zeker een potentieel. En is niet alles wat de verkeersdruk en luchtvervuiling door het massale autoverkeer in Brussel kan verlichten meer dan wenselijk. Zoals reeds aangestipt is er hiervoor ook nood aan elektrische boten.

Luc Vanheerentals schreef ‘Leven zonder auto’ (2014) en ‘Fifty Ways to Leave Your Car. Duurzame alternatieven voor de auto’ (2018)