In landen zoals Nederland en Portugal hebben extreemrechtse bewegingen hun recente electorale successen gebouwd op sterke steun van kiezers in de leeftijd van 18-24. Het decennialange negeren van jonge generaties door traditionele partijen heeft hun worstelingen versterkt, waardoor de populistische, reductionistische oplossingen voorgesteld door extreemrechts verleidelijk zijn geworden.

De aanstaande Europese verkiezingen van 6 tot 9 juni zullen naar verwachting een soortgelijke piek in de peilingen voor extreemrechtse partijen laten zien. Het Europees Parlement, de enige direct gekozen instelling van de Europese Unie, loopt het risico om tot een kwart EU-kritische rechtse leden te bevatten.

Hoe extreemrechts de jeugd mobiliseert en radicaliseert

De populariteit van extreemrechts onder jonge kiezers, met name jonge mannen, komt voort uit hun effectieve mobilisatie- en radicaliseringstactieken. Deze tactieken omvatten zowel online als offline werving en gemeenschapsopbouw. Extreemrechtse jeugdbewegingen maken vaak gebruik van nationalistische sentimenten en anti-immigratieretoriek, waarbij ze prioriteit geven aan gecentraliseerd leiderschap en top-down berichtgeving.

Extreemrechtse partijen benutten online platforms en sociale media om hun ideologieën te verspreiden, waarbij ze algoritmen gebruiken om vatbare individuen te bombarderen met verdeeldheid zaaiende en op angst gebaseerde berichten. Humoristische sociale media-inhoud, zoals memes en video’s, helpt extremistische standpunten te normaliseren en ze te kaderen als oplossingen voor maatschappelijke grieven. Het gebruik van memes helpt ook de online gemeenschappen te groeien met symbolen en subculturele referenties die een gevoel van verbondenheid en doel onder de jeugd bevorderen.

Extreemrechtse partijen in heel Europa maken gebruik van de ontevredenheid met de mainstream politiek, en bieden een alternatief verhaal dat belooft een vermeend verlies van identiteit en culturele superioriteit te herstellen. Door economische angsten, maatschappelijke polarisatie, identiteitspolitiek en de toename van sociale uitsluiting en eenzaamheid onder jonge mannen te exploiteren, manipuleren extreemrechtse groepen jonge mensen om radicale ideologieën te omarmen.

De Jonge Groenen-Beweging: Een tegenactie

Als antwoord op de stijgende extreemrechtse sentimenten, mobiliseert de Jonge Groenen beweging, die de Groene Golf in de verkiezingen van 2019 hielp aandrijven, opnieuw.

Deze keer heeft de Federatie van Jonge Europese Groenen (FYEG) een vrijwilligersnetwerk voor deze verkiezing gelanceerd, met 600 mensen uit 21 landen die deelnemen binnen de EU-grenzen en 9 landen buiten de EU die zich aanmelden. Deze “Green Base” gemeenschap heeft acties georganiseerd, zoals het verstoren van een evenement in het Europees Parlement om te eisen dat er een einde komt aan subsidies voor fossiele brandstoffen en Ursula von der Leyen met zo’n aandrang te vragen om de Green Deal te redden dat ze haar e-mailadres veranderde.

Ze hebben ook geholpen bij het schrijven van het artikel dat je nu leest. De campagne heeft tot nu toe ongeveer 200.000 jonge Europeanen bereikt, waarmee de kracht van Groene berichtgeving binnen jeugdkringen wordt getoond.

De Green Base haalt inspiratie uit andere grootschalige politieke bewegingen zoals de presidentscampagne van Bernie Sanders, waarbij efficiënte operaties worden gecombineerd met basisdemocratische en laagdrempelige betrokkenheden voor geïnteresseerde vrijwilligers. De campagne is georganiseerd via in totaal elf teams variërend van persbereik en onderzoek tot lokale en grensoverschrijdende acties. De Community Manager van FYEG Cristiana Cerri Gambarelli beschrijft het project als “De volgende stap in het wegnemen van macht van extreemrechts, grote mediabedrijven en grote bedrijven.”

Green Base: Campagnestrategie en Doelen

Als onderdeel van het project worden 55 jonge kandidaten ondersteund door de Green Base, waarbij 6 top jonge kandidaten zijn geselecteerd om het leeuwendeel van die steun te ontvangen. Lena Schilling (23, Oostenrijk) doet mee als de lijsttrekker voor de Oostenrijkse Groenen en markeert de eerste golf van klimaatactivisten die het pleidooi voor klimaatactie naar het Europees Parlement brengen.

Evenzo wil Ariane Giraneza Birekeraho (30, België) vechten voor gedurfde en vooral sociaal rechtvaardige klimaatbeleid. Met het doel om de politiek te veranderen om “gewone mensen zoals zij” te vertegenwoordigen, zet Zuzana Pavélkova (32, Tsjechische Republiek) in op humane beleid zowel wat klimaatverandering betreft als asiel. Catarina Vieira (27, Nederland) richt zich op mensenrechten en een eerlijkere Europese Unie. Inspanningen om “Europese waarden” te versterken, komen ook sterk naar voren in de campagne van Wanja Kaufmann (27, Zweden).

Tenslotte doet Benedetta Scuderi (32, Italië), de co-woordvoerder van FYEG, mee met de belofte om duurzame, feministische en inclusieve perspectieven naar de jeugd in Zuid-Europa te brengen.

Als een transnationale beweging richt de Green Base zich sterk op digitale campagnevoering die decentraal wordt georganiseerd op Discord. Een van de belangrijkste redenen voor een opkomst van extreemrechts onder jonge mensen is hun kracht in campagnevoering op nieuwe media, waaronder TikTok.

De Green Base bestrijdt dit door een sterke focus te leggen op acties op digitale platforms die zich richten op voorheen onbereikte doelgroepen. Dit wordt ondersteund door een reeks persoonlijke evenementen die gedurende de campagne worden georganiseerd als onderdeel van een Europese treintour, die zich uitstrekt van Marseille tot Riga, en van Belgrado tot Praag.

SMS-campagnes: Laatste Inspanning

In de laatste push voor de verkiezingen organiseert FYEG een “sms-competitie” waar individuen en groepen concurreren om te zien wie de meeste van hun vrienden kan overtuigen om te stemmen door ze te sms’en op WhatsApp. Dit bouwt voort op onderzoek dat aantoont dat een van de meest effectieve manieren om iemand te overtuigen om te stemmen, is om hun vriend te vragen dit te doen.

SMS-campagnes hebben tot nu toe plaatsgevonden in België, Finland en Spanje, met groepen in 15 andere landen die ook van plan zijn om hun eigen SMS-campagnes op te zetten. Met dit doel wil FYEG helpen om de realiteit te overwinnen dat jonge kiezers minder geneigd zijn om te stemmen dan andere leeftijdsgroepen.

Oproep tot Actie: Europese Verkiezingen 2024

FYEG roept alle jonge mensen op om te stemmen en deel te nemen aan de aanstaande verkiezingen voor een rechtvaardige toekomst.

Ondanks een algemene toename van de verwachte opkomst van kiezers, blijft de deelname lager onder jonge kiezers, wat op zijn beurt ervoor zorgt dat hun eisen worden gedeprioriteerd, waardoor de cyclus wordt gevoed die veel jonge kiezers in de handen van extreem-rechts drijft. Het belangrijkste doel van FYEG’s campagne is van de Europese verkiezingen een betekenisvol onderwerp te maken onder jongeren. Reflecterend op de kernthema’s van de campagne, vecht FYEG voor de rechten van jonge mensen, een leefbare planeet, mensenrechten en toegankelijke migratie.

Er wordt verwacht dat extreemrechts hoger dan gebruikelijk zal scoren onder jonge mensen. Groene vertegenwoordigers werden echter zowel gekozen als de winnaars van zowel het Maastricht debat tussen de partijleiders, als winnaars van het debat van het Europees Jeugdforum onder leiders van jeugdorganisaties, wat aantoont dat de Groenen de partij zijn die de strijd leidt tegen extreemrechts onder jonge mensen.

Vertaling: Bart Dewil