“Veroordeelt u Hamas? … Ja maar, veroordeelt u Hamas?” Acht maanden na het begin van Israëls grootschalige vernietigingsoorlog blijkt de veroordeling van Hamas nog vaak een conditio sine qua non om iets te mogen zeggen over de genocide.

Eigenlijk zijn er twee 7 oktobers, een geconstrueerde en een feitelijke, die op tal van punten met elkaar in tegenspraak zijn.

De geconstrueerde heeft een bedoeling: om wat gebeurde die dag een zo overweldigend gewicht te geven dat de vernietiging van Gaza alleen een reactie op die fatale zaterdag lijkt. Een dag van zo’n monsterachtige onmenselijkheid, zo’n gruwelijke beestachtigheid dat een antwoord niet uit kon blijven. Disproportioneel, dat wel, maar begrijpelijk.

Wat headcams vertellen

De eerste vraagtekens bij de Israëlische versie doken een paar weken na 7 oktober al op. Een getuige die de aanval van Hamas overleefd had, vertelde dat het Israëlisch leger gijzelaars en gijzelnemers in het huis waaruit zij was weggeraakt, zonder onderscheid had gedood, en dat de Hamasmilitanten hen menselijk hadden behandeld.

Daarna volgden getuigenissen van andere overlevenden, van piloten en militairen, waaruit bleek dat het leger grof geschut had ingezet dat ook Israëlische burgers had gedood. De zogenaamde Hannibal-richtlijn was toegepast, een doctrine die de dood van eigen mensen verkiest boven hun gijzelneming.

Alleen toegankelijk als je doorklikt naar YouTube en inlogt als volwassen persoon (+18), zeer pertinente documentaire (59:58):

Deze elementen werden in de gezaghebbende media, ook bij ons, maandenlang genegeerd voor ze hier en daar even aan bod kwamen. De perceptie in de media werd er niet of nauwelijks door beïnvloed. 7 oktober bleef de datum waarop Hamas op gruwelijke wijze had toegeslagen.

Er is geen enkele reden om wat Hamas deed te minimaliseren. Zij doodden 372 militairen en politiemensen, en honderden ongewapende burgers. Dat blijkt uit een documentaire van Al Jazeera, een onderzoek gebaseerd op zeven uur film, grotendeels van de headcams van gesneuvelde Hamasstrijders, en op getuigenissen van honderden overlevenden en de lijst van alle slachtoffers.

De video die het onderzoek toelicht reconstrueert niet alleen 7 oktober uur na uur, maar toont ook de voorbereiding van de operatie. Daaruit blijkt duidelijk dat het om een militaire operatie ging, gericht op het bezetten en uitschakelen van vijandelijke legerposten en het nemen van gijzelaars.

Screenshot Al Jazeera

Zo’n aanval is noch een oorlogsmisdaad, noch terrorisme. Het is een gewettigde daad van verzet en valt onder het internationaal erkende recht zich te verzetten tegen een kolonisator of bezetter, ook gewapenderhand.

Iets anders is het geweld op het terrein van het Novafestival en het doden van ongewapende burgers in de kibboetsen door zowel Hamasstrijders als andere door de bressen in de afsluiting rond Gaza binnenstromende Palestijnen.

Het doden of gijzelen van ongewapende burgers is uiteraard een oorlogsmisdaad. Het blijft dat, ook na de overweging dat de grond waarop het gebeurde gestolen Palestijnse grond is – 70 procent van de Gazanen zijn vluchteling – en de kibboetsen in de ogen van de Palestijnen moeilijk anders kunnen gezien worden dan gebouwd en florerend op het hun aangedane historisch onrecht.

Het is een onvermijdelijkheid in elke bevrijdingsoorlog: naarmate de onderdrukking en het geweld van de bezetter toenemen, wordt ook het antwoord van het verzet radicaler. De operatie van Hamas was een reactie op een onhoudbare situatie.

De houding van de internationale gemeenschap tegenover de onmenselijke blokkade sinds 2007 en de bloedige onderdrukking van de vreedzame marsen voor het recht op terugkeer in 2018 en 2019, konden de Palestijnen moeilijk een ander gevoel geven dan in de steek te zijn gelaten. Hamas plaatste door zijn spectaculaire verzetsdaad de Palestijnse kwestie weer op de internationale agenda.

Screenshot Al Jazeera

Wat op 7 oktober werkelijk gebeurde, is vanuit Israëlisch standpunt bekeken, verschrikkelijk genoeg. Waarom hield de Israëlische versie zich niet aan de feiten, maar stapelde ze in de weken en maanden die volgden de ene leugen op de andere?

Onthoofde baby’s, kinderen rug-aan-rug vastgebonden en levend verbrand, een zwangere vrouw de buik opengesneden, een vrouw een borst afgesneden, massale verkrachtingen als oorlogswapen. Ze werden overgenomen door wereldleiders en dominante media wereldwijd. Al deze verhalen blijken intussen verzonnen of steunen op getuigenissen zonder enig forensisch bewijs.

Wat leugenverhalen maskeren

Het antwoord op de vraag ligt voor de hand. Een verzetsdaad wordt een uiting van beestachtige wreedheid. Verzetsstrijders veranderen in ontketende monsters. De enige organisatie die de geterroriseerde Palestijnse bevolking politiek vertegenwoordigt en militair verdedigt, wordt losgemaakt van die bevolking en voorgesteld als een kwaad op zich.

Wat de Palestijnen in Gaza er zelf over denken is van geen enkel belang. Kortom, men creëert een vijandbeeld dat de hele wereld verovert en dwingend onderschreven moet worden door iedereen die over de kwestie iets wil zeggen.

Het in stand houden van de magische datum van 7 oktober op die manier dient een doel. Al lukt het met de dag minder, het is een instrument om het protest tegen de genocide te beperken tot wat Israël vandaag uitricht en niet naar de oorzaak van het geweld te gaan: het zionistisch project van bezetting, kolonisering, blokkade, vernieling en geweld, dat begon in 1948 met de Nakba en gericht is op het creëren in heel historisch Palestina van een Joodse staat, ten koste van de Palestijnse bevolking in haar geheel.

Screenshot Al Jazeera

Het verklaart waarom Israël veel krediet kwijt is, maar de belangrijkste vraag zelden of nooit gesteld wordt. Moet er geen einde komen aan het zionistisch project dat Israël heet, moet het niet vervangen worden door een ander Israël dat gelijke rechten geeft aan al wie er woont? Joden én Palestijnen. En misschien mag dat land dan Palestina heten, uit respect voor de slachtoffers van de Nakba, de aan gang zijnde genocide en alle geweld van de afgelopen 65 jaar.

Wat maakt de fictieve voorstelling van 7 oktober zo onuitroeibaar in onze media? De documentaire van Al Jazeera bewijst aan de hand van het beschikbare materiaal en de lijst van slachtoffers dat de meeste verhalen niet kunnen kloppen en voor andere geen enkel bewijs bestaat.

De meeste weerleggingen zijn trouwens ook in mainstream media verschenen, maar creëren vreemd genoeg geen kortsluiting met de Israëlische propagandamolen. Elk nieuw verhaal is welkom en krijgt ruimte om zich te verspreiden via tv-schermen en frontpagina’s. En aan het ingehamerde beeld verandert in wezen niks: Hamas staat voor extreme terreur en gruwel, en daar een andere kijk op hebben blijft verdacht en wordt beschouwd als steun aan terrorisme.

Hoe kan dit? De complete vernietiging van een samenleving in al haar aspecten, het doden van tienduizenden onschuldige mensen, het zonder scrupules bombarderen van vluchtelingen, ziekenhuizen en ambulances, het doden van hulpverleners en journalisten, het inzetten van het wapen van de uithongering: daartegenover 7 oktober blijven vermelden als een soort ‘verklaring’, zodat uiteindelijk er toch sprake kan zijn van gedeelde schuld, het heeft voor wie de verhouding nuchter bekijkt iets hallucinant.

Op basis van de lijst van slachtoffers stelt het onderzoeksteam van Al Jazeera dat op 7 oktober 782 ongewapende Israëli’s werden gedood, onder wie 36 kinderen. Hoeveel van hen door Israëlisch vuur werden gedood kan niet worden vastgesteld, maar het onderzoek houdt het op enkele tientallen. In de andere schaal van de balans ligt intussen het (waarschijnlijk ernstig onderschatte) cijfer van 35.000 Palestijnse slachtoffers (van wie 44 procent kinderen).

Het ideologisch frame

Politieke leiders die Israël blijven steunen, een Eurovisiesongfestival waar het land welkom blijft, universiteiten die koppig vasthouden aan hun banden met Israëlische universiteiten, een Europese Unie die het Associatieverdrag met Israël niet opzegt, overheden die politie inzetten tegen vreedzaam protesterende studenten, het censureren van pro-Palestijnse activiteiten onder het mom van de strijd tegen antisemitisme: er zit meer achter dan materiële belangen, praktische bezwaren en de schulderfenis van de Holocaust. Het is ook een ideologisch frame dat spreekt.

In dat frame hoort Israël bij ons, is het westers, om niet te zeggen Europees, maakt het deel uit van onze beschaving. Terwijl Hamas bij de wereld hoort die onze beschaving bedreigt, de moslimwereld met alle associaties van intolerantie, onderdrukking van de vrouw, fundamentalisme en terrorisme.

Dit is met andere woorden het frame van de ‘clash of civilizations’, dat niet alleen grotesk simplificerend en generaliserend is, maar ook ronduit racistisch.

En dus is het ons verboden begrip op te brengen voor de operatie van Hamas op 7 oktober. En net zo goed verboden een vraagteken te plaatsen bij het mythische beeld van godsdienstfanatisme, beestachtige wreedheid en irrationele haat. Een beeld dat de Israëlische versie van 7 oktober als een bewust onder de burgerbevolking aangericht bloedbad, bijna als vanzelfsprekend beaamt. Terwijl het voor wie even nadenkt, geen steek houdt.

“One man’s terrorist is another man’s freedom fighter.”

Een zo zorgvuldig voorbereide militaire actie had uiteraard ook een praktisch doel: gijzelaars nemen, teneinde een wapen in handen te hebben als onderhandelingsmunt. Dat blijkt uit de getuigenissen van overlevenden zonneklaar.

De verklaring van een Hamas-commandant dat zijn soldaten onder strikt protocol stonden om burgerslachtoffers te sparen, is vanuit dit perspectief geen propaganda, maar de logica zelf. Dat die soldaten en andere Palestijnen toch honderden ongewapende mensen zouden neerknallen heeft andere verklaringen dan de bevelen van de Hamasleiding.

Hamas, zo blijkt uit de documentaire van Al Jazeera, zag de operatie als een soort zelfmoordactie, in die zin dat het militaire commando een verlies van 80 à 90 procent aan manschappen voorzag.

Uiteindelijk verloren ze er hooguit 20 procent. De voorstelling van de aanval als een alle grenzen van de menselijkheid overschrijdende gruwel moet niet alleen de context van de blokkade en de geschiedenis van de bezetting doen vergeten, maar ook het falen tegenover de eigen bevolking.

Het succes van de Hamasoperatie kon nooit zo groot geweest zijn zonder het totaal gebrek aan paraatheid van het Israëlische leger. Dat leger was perfect op de hoogte van de voorbereidingen voor de aanval door Hamas, maar weigerde de alarmerende inlichtingen ernstig te nemen.

Het digestief is uitgewerkt

Stellen we ons Hamas voor als de regering van een welvarend land in vrede, dan heb ik er geen moeite mee hun ideologie en maatschappijvisie op de voorgrond te plaatsen en de Palestijnen een andere regering toe te wensen.

Maar in de huidige omstandigheden zijn de Hamasstrijders in Gaza de enige kracht die de Israëlische moordmachine bevecht. De steun van de bevolking voor hen blijft groot, ook in de uitzichtloze situatie waarin die bevolking zich bevindt, zo blijkt uit peilingen.

En het is niet moeilijk te begrijpen waarom. De westerse politieke elite en haar media kunnen de geschiedenis gemakshalve vergeten, maar in Gaza is die geschiedenis dag aan dag geleefd. Voor de Palestijnen belichaamt Hamas het verzet tegen de onmenselijkheid van de bezetting, de blokkade en nu de vernietiging van hun samenleving tout court.

Alleen al daarom verdient niet alleen de lijdende bevolking, maar ook dat verzet onze solidariteit. Zoals indertijd de Vietnamese bevrijdingsorganisatie NLF¹ en het Zuid-Afrikaanse ANC van Nelson Mandela.

Hoe langer de gruwel van wat zich in Gaza afspeelt duurt, des te groter wordt de kloof tussen het protest in straten, op campussen en conferentiezalen enerzijds en de politieke elite en mainstream media anderzijds.

Het narratief van de vernietiging van Hamas voor Israëls veiligheid, net als de gelijkschakeling van antizionisme en antisemitisme: het werkt niet meer. De feiten en de verhoudingen wat extreme terreur en onmenselijke wreedheid betreft zijn te duidelijk.

Veroordeelt u Hamas? Na acht maanden wordt de vraag nog altijd gesteld. Misschien wordt het tijd te beseffen dat 7 oktober als digestief voor een genocide is uitgewerkt.

Note: